Với kinh nghiệm nhiều năm làm công an viên, nắm rõ pháp luật của nhà nước và am hiểu luật tục của người Êđê, lại  gần gũi, sâu sát với đời sống buôn làng nên ông Y Nik biết cách khéo léo giải quyết sự việc hợp tình, hợp lý, được bà con tín nhiệm. Chẳng hạn, khi tiến hành hòa giải, việc đầu tiên ông Y Nik làm là tìm hiểu tâm tư tình cảm của họ rồi mới đưa phương án giải quyết. Việc nào cần nói chung thì nhân các buổi hội họp ở buôn, ở xã sẽ chia sẻ thẳng thắn; việc nào cần nói riêng thì nhẹ nhàng khuyên bảo vào những lúc ít người hoặc gặp riêng trao đổi.

Ông Y Nik Êban (thứ hai từ phải sang) cùng đội chiêng của buôn

Ông Y Nik cho hay, buôn Pu Huê có 267 hộ với gần 1.300 nhân khẩu, trong đó chỉ có 11 hộ người Kinh, còn lại là dân tộc thiểu số, cuộc sống còn rất nhiều khó khăn, nhất là khi hiện nay bà con đang trong giai đoạn tái canh cà phê, thu nhập giảm đi. Biết vậy nên ông thường xuyên vận động bà con cố gắng vượt qua khó khăn, tìm cách khắc phục, chuyển đổi cơ cấu cây trồng để tăng thêm thu nhập cho gia đình. Để làm gương, ông đã đi tiên phong trong việc trồng xen cây ăn trái như bơ, sầu riêng trong vườn cà phê, mang lại hiệu quả, từ đó chia sẻ với bà con để cùng phát triển.

Ngoài ra, ông cũng thường xuyên vận động bà con đóng góp sức người sức của để xây dựng nông thôn mới. Năm 2019, cùng với sự hỗ trợ của Nhà nước, mỗi gia đình trong buôn đã đóng góp thêm 350 nghìn đồng rải cấp phối đá dăm 1.010 m đường, cứng hóa 960 m đường nội buôn. Đường sá đi lại tiện lợi, cuộc sống của bà con cũng phát triển theo hướng tích cực. Đặc biệt, ông Y Nik đã phối hợp xây dựng hương ước của buôn, vận động người dân từ bỏ hủ tục, mê tín dị đoan, cứ mỗi 2 năm lại  bổ sung những điểm mới phù hợp để xây dựng một buôn làng văn minh, hiện đại và đoàn kết.

Tiếng nói uy tín trong cộng đồng người Vân Kiều

Ở buôn Tà Cơng (xã Ea Hiu, huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk) ai cũng quý mến và kính trọng ông Ai Khôi (sinh năm 1950), một người uy tín của buôn.

Trước đây, ông Ai Khôi là Bí thư Đảng ủy xã Ea Hiu, từ năm 2011 ông nghỉ hưu nhưng vẫn tích cực tham gia công tác xã hội. Với ông, đó không chỉ là trách nhiệm của người đảng viên, mà hơn nữa còn chính là niềm vui, mong muốn được gần gũi, chia sẻ với người dân trong buôn, trong cộng đồng của mình những điều tốt đẹp. Hằng ngày, ông thường xuyên gặp gỡ trò chuyện với bà con để chia sẻ những câu chuyện về cuộc sống; phối hợp với cán bộ xã đi tuyên truyền pháp luật, đưa tiếng nói của Đảng đến với từng người dân. Chính ông cũng là người phiên dịch để giúp bà con hiểu rõ hơn về các chính sách của nhà nước. Ông vận động bà con cùng nhau phát triển kinh tế, tự giác bài trừ hủ tục và  giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, cùng tham gia đội chiêng của buôn.  Dù bây giờ đã có ngôi nhà gạch mới xây dựng khang trang, con cái có cuộc sống riêng, ổn định nhưng gia đình ông vẫn giữ ngôi nhà sàn truyền thống, bởi nó không chỉ là kỷ vật mà còn là văn hóa của người Vân Kiều trên vùng đất Tây Nguyên.

Ông Ai Khôi thăm hỏi đời sống người dân

Với kinh nghiệm cũng như tấm lòng của một người già, người uy tín, ông trở thành một địa chỉ tin cậy để mọi người trong buôn tìm đến khi gặp chuyện khúc mắc. Hễ gia đình nào xảy ra những mâu thuẫn, cá nhân nào có những chuyện cần giúp đỡ, ông đều sẵn sàng giúp đỡ. Nếu họ không đến tìm, ông tự nguyện đến tận nơi để hòa giải. Bí quyết của ông chính là tìm hiểu kỹ sự việc trước khi đến giải quyết, nghiên cứu dựa trên pháp luật và luật tục, sau đó sẽ tìm ra phương án giải quyết sao cho vừa hợp lý lại hợp tình. Những sự việc tranh chấp trong buôn luôn được ông hỗ trợ hòa giải tốt tại cơ sở, không phải đưa ra pháp luật giải quyết. Buôn Tà Cơng có 135 hộ với gần 600 nhân khẩu, 80% số dân theo đạo Tin lành, tình hình an ninh rất tốt, trong buôn không có tình trạng mất trộm hay đánh nhau, rượu chè, cờ bạc. Kết quả đó có vai trò đáng kể của những người có uy tín như ông Ai Khôi./.

(baodaklak.vn)