Đại tá Nguyễn Đình Tụ động viên đồng bào Mông thu hoạch cà phê

Đại tá Nguyễn Đình Tụ là những người đầu tiên hành quân về nhận nhiệm vụ tại Binh đoàn 16 và được điều về Trung đoàn 720 trên cương vị trợ lý rồi trưởng ban. Đơn vị mới, giữa muôn vàn khó khăn, từ những ngày đầu, anh cùng tập thể Ban Kế hoạch mở đường khảo sát thực địa. Ngày ấy, dòng suối Đắk Ngo hoang sơ, cỏ cây rậm rạp, nhìn đâu cũng thấy muỗi, vắt. Mùa mưa, nước suối cuồn cuộn hung dữ như con thú khát mồi, nước lũ cuốn phăng những gì chứa trong lòng nó, từ nhà cửa, trâu bò, thậm chí cả con người. Mùa nắng cháy cây, các dòng suối hầu như cạn kiệt nước. Nơi miền đất khó, anh luôn trăn trở làm sao bạt được những quả đồi trọc kia, có đất làm doanh trại, cấp cho dân làm nhà và trồng cây? Bằng cách nào làm được những con đường đi lại trong khu dự án? Vùng này nhiều muỗi, vắt, nước sạch hiếm, làm sao giữ gìn được sức khỏe cho bộ đội và cho nhân dân? Bên mái nứa, trong ánh đèn dầu le lói, anh cùng với cấp ủy chi bộ tham mưu với ban chỉ huy những phương án, giải pháp xây dựng vùng dự án. Hàng chục ý kiến được đưa ra nhưng quyết định lớn nhất là sự quyết tâm và tinh thần đồng lòng của cán bộ, chiến sĩ.

Những bước chân cần mẫn vượt qua đèo dốc, sông, suối, dồn sức vào khai phá; những ngày đội nắng, dầm mưa, đêm ngủ giữa rừng lạnh giá, với bàn tay và lòng nhiệt huyết của người lính, những lán trại được mọc lên, hình hài khu dự án kinh tế quốc phòng đã dần hiện ra. Trong điều kiện cơ sở vật chất và sinh hoạt ban đầu của đơn vị vô cùng thiếu thốn; cán bộ, nhân viên từ các đơn vị điều về đa số còn mới mẻ với công việc, nhận thức không đồng đều. Đội ngũ cán bộ một số người chưa có kinh nghiệm thực tiễn, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất - kinh doanh và quản lý điều hành đơn vị. Vượt qua khó khăn đó, lãnh đạo chỉ huy đã tổ chức lực lượng xây dựng cơ sở hạ tầng, làm vườn ươm cây giống. Mùa mưa đầu tiên đi qua, nhìn những mầm xanh bám đất vươn lên nơi miền đất khó, cán bộ, chiến sỹ đều vui mừng khôn xiết.

Tháng 3/2002, thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước và được Thường vụ Đảng ủy Bộ Tư lệnh Binh đoàn 16 trực tiếp giao nhiệm vụ, đơn vị tiếp nhận tổ chức tái định cư cho 312 hộ đồng bào Mông từ các tỉnh phía Bắc di cư tự do vào tỉnh Đắk Lắk, Đắk Nông. Đây là nhiệm vụ vô cùng nặng nề, khó khăn, yêu cầu cấp thiết để kịp thời ngăn chặn nạn phá rừng làm rẫy, nạn xâm cư. Số đồng bào Mông được tiếp nhận có trình độ văn hóa thấp, chịu ảnh hưởng nhiều tập tục, thói quen lạc hậu. Tất cả đều là dân nghèo, tài sản ban đầu không có gì đáng kể, đông con, nhiều thế hệ chung sống trong một gia đình, phụ nữ ít biết tiếng phổ thông; bệnh sốt rét hoành hành trên 60% dân số… Khó khăn chồng chất khó khăn, đơn vị vừa phải thực hiện nhiệm vụ xây dựng cơ sở hạ tầng, kiến thiết trồng mới vườn cây, vừa phải ổn định cuộc sống cho đồng bào.

Xác định đây là nhiệm vụ và trách nhiệm để giữ vững và phát huy truyền thống Bộ đội Cụ Hồ, hàng ngày tranh thủ thời gian ngắn triển khai công việc cho đơn vị, anh lại cùng cán bộ, chiến sỹ, công nhân viên đến từng nhà dân tuyên truyền, hướng dẫn, cùng làm nhà ở, xây dựng công trình vệ sinh, phát hoang trồng tỉa cây lương thực ngắn ngày, định hướng xây dựng vườn cây công nghiệp, làm vườn ươm cây giống để hỗ trợ cho đồng bào. Hàng tuần cùng với bệnh xá tuyên truyền phòng bệnh, khám bệnh phát thuốc cho đồng bào.

Ngày nối ngày, từng ngôi nhà che nắng, che mưa mọc lên bên dòng suối Đắk Ngo đảm bảo cuộc sống ổn định; khi mỗi căn nhà mọc lên, niềm vui trên gương mặt của cán bộ, chiến sỹ như được nhân lên. Từng vạt đất nghèo, từng bãi cỏ tranh dần được thay thế bằng những vạt ngô, nương lúa; mỗi sớm mai, bản Mông được nghe tiếng gà gọi mặt trời thức dậy, tiếng trẻ em nô đùa, tiếng mõ trâu gọi đàn lên đồi sớm. Bảy lần trăng tròn, tiếng chim sẻ ríu rít gọi bầy báo hiệu vụ thu hoạch mùa vàng đầu tiên của đồng bào Mông trên miền đất mới đã tới.

Kỷ niệm khó quên nhất đó là vào ngày 28/11/2002 khi anh đang cùng anh em tập huấn tạo hình vườn cây cà phê thì gặp cháu nhỏ khoảng 12 tuổi đưa cho mảnh giấy ghi nguệch ngoạc dòng chữ “Mời vào nhà Vảng”. Anh phân vân chưa hiểu chuyện gì đang xảy ra, vội lấy xe máy vào nhà Ma Seo Vảng, đến nơi thấy đông người tụ tập. Ma Seo Vảng ra bắt tay mời vào nhà bằng giọng nói tiếng phổ thông chưa sõi: “Nhà mình nay làm cơm mừng lúa mới, vụ này mình được 20 bao, đủ ăn cả năm rồi, cảm ơn Tụ và Bộ đội 720 đấy, nay mời Tụ vào ăn cơm mới”. Ăn cơm cùng đĩa thịt gà do gia đình nuôi, anh Vảng cho biết đây là bữa cơm no nhất từ khi về đây và ngon nhất trong đời du canh du cư của mình và vui nhất là có bộ đội cùng tham dự.

Hôm sau, rồi những hôm sau nữa, nhiều gia đình cũng làm cơm mừng lúa mới, mặc dù công việc bận, nhưng đơn vị luôn cố gắng phân công cán bộ, chiến sỹ tới dự cùng đồng bào. Mừng lúa mới, nhà nào có bộ đội đến cùng vui thì như ngày hội. Bài hát “Người Mèo ơn Đảng”, “Các anh về xôn xao làng tôi bé nhỏ” lại vang lên dập dìu cùng nhịp khèn trong điệu múa xúng xính xòe hoa của chị em nơi miền đất mới. Khi ra về đồng bào không quên tặng cho bộ đội khi thì vài ký gạo, khi thì quả dứa, nải chuối, khi thì vài bắp ngô…

Mười chín mùa cà phê chín đỏ, làng Mông bên dòng Đắk Ngo nay đã là 3 bản Giang Châu, Sín Chải, Si Át, với nhiều nhà xây kiên cố, nhiều tiện nghi đắt tiền, trẻ em tung tăng cắp sách đến trường; đêm về điện sáng lung linh thay thế ánh đèn dầu le lói. Cuộc sống đã đổi thay nhiều, nhưng đồng bào không quên ơn người đã cưu mang mình là những người lính Bác Hồ. Như lẽ thường, hàng năm, cứ vào dịp thu hoạch lúa mới, hay nhà có dịp vui đồng bào không quên mời bộ đội cùng vui, những lúc có chuyện buồn, bộ đội luôn là người chia sẻ, động viên để đồng bào yên tâm vượt khó; bộ đội vui trong niềm vui của dân bản, đồng bào vui trong khúc hát của người lính Cụ Hồ. Hàng năm, Trung đoàn tổ chức hội thao - hội diễn, tiếng hát, lời ca, điệu múa của các chiến sỹ cùng các thiếu nữ Mông, M’nông tay trong tay đắm say trong nhịp khèn.

Năm 2020, 2021 dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, Đại tá Nguyễn Đình Tụ đã chỉ đạo quân y của đơn vị làm tốt công tác phun khử khuẩn, tuyên truyền nhân dân thực hiện 5K; liên hệ ngành quân y Binh đoàn và địa phương bảo đảm kịp thời tiêm vắc-xin cho đồng bào các dân tộc trong vùng dự án; hỗ trợ địa phương vận chuyển bệnh nhân cách ly, bảo đảm giữ vững “vùng xanh” trên địa bàn đơn vị đóng quân./.

Lê Quang Sáng