Và mô hình “Tết quân dân” do ông khởi xướng tại Cần Thơ và sau này lan rộng ra các địa phương khác đã trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu trong dịp Tết của quân và dân Quân khu 9. Vậy nên, mỗi khi nói đến “Tết quân dân” người ta lại nhắc đến ông-Thiếu tướng Vũ Cao Quân.

Thiếu tướng Vũ Cao Quân (bên phải) thăm hỏi bệnh nhân trong đợt khám, chữa bệnh miễn phí.

Mang xuân đến những miền quê nghèo

Năm 2007, “Tết quân dân” đầu tiên được tổ chức tại xã Trường Long, huyện Phong Điền, TP Cần Thơ. Cái tết đầy ý nghĩa đối với người dân nơi đây khi bộ đội về tận ấp xây cầu, làm đường, dựng nhà, trao quà tặng các hộ nghèo, gia đình chính sách và tham gia các hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ... Một không khí ấp áp và thắm đượm nghĩa tình. Để rồi 15 năm sau, Thiếu tướng Vũ Cao Quân-ông Ba Quân trở về đây trong niềm vui khôn xiết khi quê hương Trường Long đã khoác lên mình diện mạo của nông thôn mới. Dù giản dị trong bộ quần áo đời thường, khuôn mặt nhiều nếp nhăn hơn nhưng với người dân nơi đây ông vẫn vậy, vẫn nụ cười, giọng nói gần gũi và cử chỉ thân thiện. Lần này ông về mang theo 200 suất quà trao tặng gia đình chính sách, hộ nghèo cùng 30 suất học bổng tặng học sinh nghèo; hỗ trợ tiền để bà con sửa chữa nhà khang trang đón mừng năm mới... Đó cũng là tấm lòng của một vị tướng đã nghỉ hưu, một người con dành cho quê hương cách mạng. Cầm phần quà trên tay, bà Nguyễn Thị Lanh xúc động: “Do dịch Covid-19 nên năm nay mọi thứ đều khó khăn. Cùng với sự chăm lo của chính quyền địa phương, Thiếu tướng Vũ Cao Quân vận động trao quà Tết, đơn giản chỉ là gạo và một số nhu yếu phẩm nhưng với tôi và bà con ở đây đều rất cảm động”.

Thiếu tướng Vũ Cao Quân sinh năm 1954 tại xã Trí Phải, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau. Quê gốc ở xã Ninh Mỹ, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Năm 12 tuổi, ông tham gia Đội Thiếu niên Tiền phong, 16 tuổi vào làm ở Ban cơ yếu của Khu ủy Tây Nam Bộ. Năm 17 tuổi, ông xin đi bộ đội và được nhận vào một phân đội của Trường Quân chính Quân khu 9 do Trung tướng Nguyễn Việt Quân, nguyên Chính ủy quân khu, lúc đó làm Chính trị viên Phân đội. Từ một chiến sĩ, ông lần lượt kinh qua nhiều chức vụ, đơn vị, lập nhiều thành tích trên chiến trường miền Tây Nam Bộ trong kháng chiến chống Mỹ, chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam và giúp bạn Campuchia, cuối cùng là Chỉ huy trưởng Bộ CHQS TP Cần Thơ với nhiều đóng góp trong công tác quân sự, quốc phòng ở địa phương. “Cha bị giặc bắt tù đày, mẹ tảo tần vừa nuôi con vừa hoạt động cách mạng, chị gái đi bộ đội bị bom giặc giội hy sinh, rồi đồng bào mình bị áp bức, bóc lột, chiến sĩ mình ngã xuống khi tuổi đời còn rất trẻ đã thôi thúc tôi tiếp bước truyền thống đánh giặc trả thù và góp sức mình để bảo vệ quê hương. Dù có chết cũng chết trong vinh dự, trong sự yêu thương của đồng chí, đồng đội và nhân dân”, ông nghẹn ngào nói.

Khi gọi ông là người khởi xướng mô hình “Tết quân dân”, ông từ chối và nghiêm nghị: “Tết quân dân là xuất phát từ tình cảm đặc biệt giữa quân và dân. Tôi chỉ là tiếp nối truyền thống đó bằng một mô hình cụ thể mà thôi”. Theo lời kể của ông, trong thời kỳ kháng chiến, mỗi khi Tết đến, các mẹ, các chị thường hay dành dụm lương thực, thực phẩm để làm bánh và một số món ăn ngày Tết cho bộ đội. Tuy không được đủ đầy như bây giờ nhưng đó là tình cảm của nhân dân dành cho bộ đội với mong muốn các anh được ăn ngon, ăn no trước khi bước vào trận đánh. “Ngày ấy đói khổ, thiếu thốn đủ thứ, tôi nhớ mãi cái mùi vị bánh tét của Tết nơi căn cứ. Nó thơm và đầy ắp nghĩa tình, bởi nhân dân đã chịu đói nhường cơm sẻ áo với chúng tôi, tất cả cùng vì mục tiêu giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước mà chẳng ngại hy sinh. Vì vậy, ở mô hình “Tết quân dân” tôi muốn hình ảnh ấy được tái hiện, tình cảm ấy được phát huy trong thời bình, vừa để bà con vui tết vừa để giáo dục truyền thống cho cán bộ, chiến sĩ và để xây dựng nền quốc phòng toàn dân ngày càng vững chắc”, Thiếu tướng Vũ Cao Quân chia sẻ.

Với phương châm hướng về vùng căn cứ cách mạng, những vùng quê còn nhiều khó khăn, “Tết quân dân” là một chương trình bao gồm nhiều hoạt động thiết thực. Vào dịp cuối năm, LLVT TP Cần Thơ lại đưa quân về địa phương được lựa chọn tổ chức thực hiện các phần việc như: Xây dựng, sửa chữa các công trình dân sinh, hỗ trợ nhà ở, vệ sinh môi trường, khám bệnh, cấp thuốc miễn phí, tặng quà các gia đình chính sách, hộ nghèo, học sinh vượt khó học giỏi; tổ chức giao lưu văn nghệ, hội thi gói bánh tét, trò chơi dân gian, các gian hàng giới thiệu sản phẩm của địa phương... Tất cả kinh phí từ nguồn xã hội hóa. Mục đích giúp địa phương sớm hoàn thành các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới, xóa đói giảm nghèo. Đồng thời, tạo sân chơi bổ ích, lành mạnh cho LLVT, các ban, ngành, đoàn thể và củng cố, phát huy mối đại đoàn kết toàn dân. Đại tá Trần Đông Xuân, Trưởng phòng Dân vận Quân khu 9 chia sẻ: “Tết quân dân” là một mô hình dân vận khéo, do Bộ CHQS TP Cần Thơ tổ chức. Đến nay, đã nhân rộng ở 12 tỉnh, thành phố và gần 120 quận, huyện, với tổng kinh phí lên đến hàng nghìn tỷ đồng. Đây là mô hình đạt hiệu quả cao, mang tính tổng hợp, toàn diện với nhiều nội dung và hình thức đa dạng, phong phú, vừa mang tính vui chơi, nhưng vừa chăm lo xây dựng cơ sở vật chất, tinh thần, xây dựng địa phương đạt chuẩn nông thôn mới, thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội mỗi khi Tết đến, xuân về”.

Những bước chân không mỏi

Ở tuổi gần 70, dù đã được Đảng, Nhà nước và quân đội cho nghỉ hưu theo chế độ nhưng Thiếu tướng Vũ Cao Quân lại không cho phép mình nghỉ ngơi. Chỉ có chút thay đổi từ thực hiện công tác dân vận sang hành trình thiện nguyện với vai trò là cầu nối giữa nhà tài trợ và chính quyền, nhân dân các địa phương. Với kinh nghiệm, uy tín của mình, ông được các tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu 9 mời làm cố vấn và đồng hành trong Chương trình “Tết quân dân”. Giờ đây, trên cương vị là thành viên Hội đồng quản trị Bệnh viện Đa khoa Hòa Hảo-Medic Cần Thơ, ông đã tham mưu, tổ chức nhiều đợt hành quân khám bệnh, cấp thuốc tặng gia đình chính sách, hộ nghèo ở các vùng quê miền Tây Nam Bộ và nhân dân các tỉnh biên giới của nước bạn Campuchia. Với nghĩa cử cao đẹp ấy, ông đã được tặng nhiều bằng khen và Huân chương hữu nghị cấp Đại quân tước của Hoàng gia Campuchia năm 2019.

Từ dấu ấn “Tết quân dân” ở Cần Thơ, những bước chân không mỏi trên hành trình thiện nguyện của Thiếu tướng Vũ Cao Quân vẫn rong ruổi khắp những miền quê để vận động xây cầu, làm đường và những ngôi nhà mới, cũng có khi chỉ là phần quà nhỏ nhằm san sẻ khó khăn với người nghèo. “Quân đội từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu, vì nhân dân mà phục vụ. Đó là nhiệm vụ và cũng là chân lý sống của tôi kể từ khi được đứng trong hàng ngũ của Quân đội nhân dân Việt Nam. Ở cương vị càng cao thì trách nhiệm càng lớn, ngoài trách nhiệm là lòng biết ơn nhân dân đã chở che cho bộ đội trong những năm tháng bom đạn ác liệt. Nghỉ hưu rồi thì là tình người, tình yêu thương đồng bào, đồng đội còn nhiều khó khăn. Tuổi già, ngoài niềm vui khi con cháu trưởng thành, yên bề gia thất thì được giúp đỡ mọi người cũng là một niềm vui, niềm hạnh phúc của tôi. Bộ đội là con của nhân dân, lo cho dân cũng như lo cho cha mẹ mình”, Thiếu tướng Vũ Cao Quân bộc bạch.

(qdnd.vn)