Tạo sự đồng thuận từ cách làm gắn với thực tiễn

Trong những nhiệm kỳ qua, Đảng bộ thành phố Hồ Chí Minh luôn xác định mục tiêu xây dựng đô thị văn minh, hiện đại, tập trung thực hiện nhiều chương trình phát triển lớn đi vào chỉnh trang, tạo diện mạo mới của một đô thị phù hợp xu hướng phát triển chung của các nước trong khu vực. Trong đó, phát triển hạ tầng đô thị được đặc biệt chú trọng.

Điển hình là công trình cải tạo vệ sinh môi trường lưu vực kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè, một dự án mang ý nghĩa về nhiều mặt, thể hiện sự thành công của công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân đồng thuận với chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Ngay khi triển khai công trình, cả hệ thống chính trị, trong đó lực lượng nòng cốt là đội ngũ cán bộ dân vận các cấp đã bám từng địa bàn, trực tiếp tuyên truyền, vận động, hướng dẫn hàng chục ngàn hộ dân tự nguyện di dời đến các khu tái định cư được xây dựng khang trang, sạch sẽ để bàn giao mặt bằng cho thi công. Một trong những yếu tố quyết định sự thành công của dự án đó chính là xuất phát từ đồng thuận của người dân. Hay khi thực hiện các dự án Ðại lộ Ðông - Tây, Khu đô thị Nam Sài Gòn, Khu đô thị mới Phú Mỹ Hưng, Khu đô thị mới Thủ Thiêm, Dự án Kênh Tân Hóa - Lò Gốm…, Thành ủy chỉ đạo công tác dân vận phải vào cuộc ngay khi dự án mới bắt đầu triển khai. Nổi bật là tại Dự án Kênh Tân Hóa - Lò Gốm, công tác quy hoạch, triển khai dự án đã được công khai đến tận tổ dân phố để người dân tham gia góp ý, nêu ý kiến phản biện từ lộ giới, các cây cầu vượt qua kênh đến kiến trúc cảnh quan hai bờ. Đã có hàng ngàn ý kiến được đưa ra để chủ đầu tư dự án xem xét, điều chỉnh cho phù hợp với thực tế và yêu cầu của người dân. Sự đồng thuận ngay từ bước đầu này đã giúp tiến độ di dời các hộ dân sinh sống hai bên bờ kênh được nhanh chóng. Trong quá trình thực hiện, đội ngũ cán bộ dân vận từ phường đến quận đã phối hợp chặt chẽ với Ban quản lý dự án để kịp thời nắm bắt tâm tư, phản ánh của người dân và hướng dẫn, giải thích, từ đó góp phần hạn chế tình trạng khiếu kiện xảy ra xung quanh việc thực hiện các dự án. 

Cũng với cách làm nêu trên, dự án tuyến Metro Bến Thành - Suối Tiên được cả hệ thống chính trị từ cơ sở đến quận, thành phố vào cuộc một cách quyết liệt với yêu cầu đặt sự đồng thuận của người dân lên hàng đầu. Dù có những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện do công tác quy hoạch, chính sách đền bù, tái định cư chưa có sự thống nhất, nhưng với cách làm dân vận bám sát với thực tế cơ sở, đã giúp cho người dân hiểu hơn về chủ trương của thành phố và đồng thuận, chấp nhận với phương án đưa ra để công trình được triển khai đúng kế hoạch. Ghi nhận ở dự án này có số hộ khiếu nại về chính sách đền bù, tái định cư khá thấp so với nhiều nơi, và đặc biệt là không có trường hợp khiếu kiện đông người, phức tạp, kéo dài.

Công tác dân vận chính quyền được Thành ủy đặc biệt quan tâm, thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo theo hướng gần dân, sát dân, gắn công tác dân vận với việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, người đứng đầu các cấp chính quyền, sở ban ngành thực hiện nghiêm quy định tiếp công dân. Qua đó, kịp thời lắng nghe những kiến nghị, bức xúc chính đáng của Nhân dân để có biện pháp giải quyết thỏa đáng, tránh để xảy ra các vụ khiếu nại bức xúc, kéo dài. Cũng thông qua các buổi tiếp công dân, đối thoại giải quyết những vấn đề, lĩnh vực đời sống dân sinh đã tạo điều kiện để người dân được góp ý, hiến kế cho chính quyền các cấp các kế hoạch, chương trình phát triển kinh tế, xã hội và giám sát việc thực hiện các chính sách xã hội, các dự án phát triển trên địa bàn.  

Trong các phong trào hành động cách mạng của quần chúng như: “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, nay là “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Xây dựng thành phố xanh - sạch - đẹp”, “Vì thành phố văn minh - sạch đẹp - an toàn”, “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”…, công tác dân vận đã bám sát cơ sở, tổ chức chỉ đạo, triển khai trong hệ thống Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội nhiều nội dung, phần việc quan trọng. Trong đó, tiêu biểu là các nội dung vận động Nhân dân thả cá trên dòng kênh, mỗi tháng 30 phút tiết kiệm điện; xây dựng khu dân cư “Không có tội phạm”, “Không để trẻ em bỏ học”; “Không vi phạm Luật giao thông đường bộ”, “Giảm nghèo khu phố tôi”; “Đoàn kết, phát triển kinh tế làm giàu chính đáng”… Nhiều cách làm dân vận của hệ thống Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội có tác dụng làm chuyển biến nhận thức của người dân về thực hiện nếp sống văn minh đô thị, giải quyết tốt vấn đề môi trường, trật tự giao thông, quảng cáo, rao vặt không đúng quy định. Có thể nói, việc huy động sự vào cuộc có trách nhiệm của hệ thống dân vận, Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội đã bước đầu làm chuyển biến tích cực nhận thức, hành động của Nhân dân trong xây dựng thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình.

Để công tác dân vận gắn với yêu cầu phát triển đô thị văn minh, hiện đại

Trước yêu cầu phát triển của thành phố Hồ Chí Minh trong những năm tới theo hướng văn minh, hiện đại đặt ra cho công tác dân vận của các cấp ủy đảng và cả hệ thống chính trị phải có những cách làm gắn với thực tiễn, sát với đặc thù phát triển và tạo sự đồng thuận trong Nhân dân. Trong đó, vai trò hàng đầu là của các cấp ủy đảng đối với công tác dân vận, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát chính quyền, cán bộ, đảng viên và Nhân dân trong việc thực hiện các nghị quyết, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về xây dựng đô thị văn minh, hiện đại trên địa bàn Thành phố.

Hệ thống dân vận, Mặt trận, các tổ chức chính trị - xã hội cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền sâu rộng với nhiều hình thức phù hợp như: sử dụng công nghệ thông tin trong công tác tuyên truyền; phát huy tính tiền phong gương mẫu, trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu, của cán bộ, đảng viên các tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể các cấp; xây dựng và nâng cao hiệu quả sử dụng tủ sách pháp luật ở cơ sở; khuyến khích thói quen đọc sách, báo viết, báo mạng để nâng cao nhận thức hiểu biết về kiến thức pháp luật và những thông tin thời sự, đời sống xã hội... giúp cán bộ, đoàn viên, hội viên, các giới và các tầng lớp Nhân dân nâng cao nhận thức, xây dựng ý thức công dân để mỗi người dân sống luôn thượng tôn pháp luật, sống có văn hóa, giữ nền nếp, truyền thống gia đình, xây dựng các quy chế, quy ước và luật pháp làm cơ sở xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh đô thị.

Bên cạnh đó, công tác dân vận cần chú trọng đến việc xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, qua đó phát huy quyền làm chủ tập thể của Nhân dân trong xây dựng đô thị văn minh, hiện đại. Sự kết nối giữa người dân với chính quyền tham gia xây dựng đô thị văn minh, hiện đại vô cùng quan trọng, giúp cho chính quyền có những chủ trương, chính sách phù hợp lòng dân, chăm lo lợi ích nhân dân, nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân. Có như vậy, người dân mới vào việc cùng chính quyền, tự nguyện tham gia những công việc bình thường nhất nhưng có ích cho xã hội như giữ gìn tuyến hẻm, khu phố sạch sẽ, không rác, giữ gìn lòng đường, vỉa hè thông thoáng, sạch sẽ, tạo mỹ quan đô thị.

Chính quyền các cấp tiếp tục quán triệt, nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức, viên chức, trách nhiệm trong thực hiện quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân; tập trung vào một số lĩnh vực: công khai chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thủ tục hành chính, quy hoạch sử dụng đất, về tài chính, thủ tục hành chính, công tác cán bộ, tiếp thu giải quyết các ý kiến của Nhân dân đúng pháp luật; phát huy vai trò giám sát, phản biện xã hội và góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền của Mặt trận và các đoàn thể chính trị - xã hội theo Quyết định 217-QĐ/TW và Quyết định 218-QĐ/TW của Bộ Chính trị đối với chính quyền và các cơ quan nhà nước; thực hiện nghiêm quy chế lấy ý kiến Nhân dân trước khi ban hành các chủ trương, chính sách có liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích và trách nhiệm của Nhân dân;

Xây dựng đô thị văn minh, hiện đại không chỉ là mục tiêu mà còn là một xu hướng tất yếu mà Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh đang quyết tâm thực hiện. Mục tiêu đó được đánh giá là không dễ dàng bởi trong tổng hòa các yếu tố cấu thành đô thị văn minh, hiện đại, vai trò của yếu tố con người với tư cách là cư dân đô thị có tính tiên quyết. Và trong khi tập quán, thói quen vẫn còn là sức ỳ to lớn, thì công tác dân vận trở thành biện pháp quan trọng để tạo sự đồng thuận của Nhân dân trong việc thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, thực hiện thắng lợi các mục tiêu mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ X đã xác định.