Năm 2017, năm thứ 2 thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP. lần thứ X như đã xác định ngay từ đầu nhiệm kỳ, công tác dân vận chính quyền là một nội dung trọng tâm, xuyên suốt gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, khóa XII, từ đó, Thành ủy tập trung chỉ đạo thực hiện với phương châm hành động vì sự an dân, trọng dân, vì dân làm thước đo đánh giá hiệu quả lãnh đạo của Đảng bộ, điều hành của chính quyền và phẩm chất, đạo đức, năng lực cán bộ, công chức, viên chức TP. các cấp.
Hai năm qua, Ban Thường vụ Thành ủy đề ra mục tiêu phải tạo sự chuyển biến thực sự mạnh mẽ về nhận thức, trách nhiệm của người đứng đầu chính quyền các cấp trong việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ gắn với cải cách hành chính, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức tận tâm, trách nhiệm, hướng đến nâng cao chất lượng phục vụ Nhân dân, thiết thực chăm lo an sinh xã hội, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội, giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo quốc phòng, an ninh. Ban Thường vụ Thành ủy đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo những nhiệm vụ trọng tâm công tác dân vận của Đảng bộ TP.
Trước hết, được khẳng định bằng việc ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, Thành ủy đã ban hành 04 quyết định quan trọng về các nội dung: Quy chế tiếp xúc, đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, người đứng đầu chính quyền các cấp với nhân dân trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh; Quy định trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, cán bộ, đảng viên công chức, viên chức tiếp thu góp ý của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội và Nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trên địa bàn TP; Quy chế lấy ý kiến Nhân dân thông qua MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và các cơ quan có liên quan góp ý các chủ trương, chính sách của cấp ủy và chính quyền các cấp trước khi ban hành; Quy trình giải quyết thông tin phản ánh liên quan các tập thể, cá nhân suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.
Những quy định trên bước đầu góp phần tích cực trong việc phát huy dân chủ, tập hợp trí tuệ của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội và Nhân dân tham gia góp ý các chủ trương, chính sách của cấp ủy đảng và chính quyền có liên quan đến quyền, nghĩa vụ và lợi ích chính đáng, hợp pháp của Nhân dân, và quan trọng hơn, đây còn là cơ sở để kiểm chứng tính đúng đắn, phù hợp thực tiễn, đảm bảo các chủ trương, chính sách hợp lòng dân, hướng về dân.
Xuyên suốt công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Thường vụ Thành ủy, từng đồng chí ủy viên Ban thường vụ Thành ủy đều dành nhiều thời gian đi cơ sở, quyết liệt chỉ đạo, sâu sát đeo bám việc giải quyết các vấn đề của cơ sở, nhất là những việc liên quan trực tiếp đến đời sống của người dân; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các giải pháp xử lý các vụ việc khiếu nại đông người, tụ tập gây mất an ninh trật tự trên địa bàn TP.
Song song với việc ban hành văn bản lãnh đạo, Thường trực Thành ủy tăng cường gặp gỡ, tiếp xúc, đối thoại Nhân dân và các giới. Trong năm 2017, tổ chức các hội nghị gặp gỡ, tiếp xúc, đối thoại giữa lãnh đạo TP. với các giới như phụ nữ, thanh niên, công nhân, văn nghệ sĩ, y bác sĩ, cán bộ trẻ tuổi diện quy hoạch các cấp, cán bộ hưu trí… nắm được những khó khăn, vướng mắc ở cơ sở, những bức xúc và tiếp nhận các ý kiến đóng góp, hiến kế, giải pháp xây dựng Đảng, chính quyền, từ đó Ban Thường vụ Thành ủy chỉ đạo chính quyền giải quyết thấu đáo, hiệu quả hơn.
Chỉ đạo các cấp chính quyền xây dựng chương trình, kế hoạch tập trung triển khai thực hiện nghiêm túc các nội dung công tác dân vận của chính quyền đối với các sở, ban - ngành, quận, huyện; chỉ đạo Ban Dân vận Thành ủy ký kết Chương trình phối hợp về công tác dân vận giai đoạn 2017 - 2021 với Ban Cán sự đảng UBND TP; chú trọng công tác giáo dục đạo đức công vụ, nâng cao tinh thần trách nhiệm, ý thức phục vụ Nhân dân cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra công vụ và việc thực hiện công tác dân vận của cơ quan nhà nước, đồng thời xử lý nghiêm những cán bộ, công chức, viên chức có hành vi cửa quyền, nhũng nhiễu, gây phiền hà cho Nhân dân, doanh nghiệp.
Ban Thường vụ Thành ủy chỉ đạo MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội phối hợp với chính quyền TP. xây dựng chương trình giám sát, phản biện xã hội, xác định nội dung cụ thể, thiết thực, phù hợp tình hình thực tiễn thành phố và khả năng thực hiện của các tổ chức, chọn trọng điểm là các nội dung mà nhân dân quan tâm, bức xúc trên các lĩnh vực về đất đai, cải cách hành chính, y tế, giáo dục…qua đó, ngày càng nhiều đơn vị thực hiện được công việc mà mấy năm qua cấp cơ sở còn gặp khó khăn.
Với các giải pháp thực hiện công tác dân vận chính quyền được Ban Thường vụ Thành ủy lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện quyết liệt trên từng lĩnh vực cụ thể; cùng với sự nỗ lực, quyết tâm và tập trung thực hiện các giải pháp, năm 2017 của các cấp chính quyền TP, góp phần đáng kể vào sự phát triển chung của TP. trong mọi mặt đời sống xã hội; thể hiện qua 3 điểm nổi bật:
Thứ nhất, công tác dân vận chính quyền bám sát nhiệm vụ chính trị, thực hiện tốt công tác an sinh xã hội.
Từ thực tiễn TP, Thành ủy chỉ đạo đẩy mạnh các giải pháp huy động một cách có hiệu quả các nguồn lực xã hội thực hiện tốt công tác chăm lo, nâng cao đời sống vật chất, văn hóa tinh thần cho Nhân dân, tập trung vào các đối tượng: gia đình chính sách, người có công, hộ nghèo, cận nghèo, công nhân lao động ở các khu chế xuất, khu công nghiệp, sinh viên, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, người già neo đơn, trẻ mồ côi, người khuyết tật... thông qua sự đóng góp, phối hợp vận động chủ nhà trọ không tăng giá cho thuê phòng, thu tiền điện, nước theo quy định; thực hiện hiệu quả chương trình “Vì người nghèo”, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho hộ nghèo, cận nghèo, xây dựng nhà tình thương, nhà tình nghĩa, phụng dưỡng Mẹ Việt Nam anh hùng, chăm sóc thương binh bệnh nặng...; chăm lo Tết Nguyên đán năm 2017 cho công nhân lao động, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn với Chương trình “Tấm vé nghĩa tình”, Tết làm điều hay, Ấm tình ngày xuân; chương trình bình ổn thị trường, phát triển các điểm bán hàng bình ổn tại địa bàn dân cư, khu nhà trọ, khu lưu trú công nhân, ký túc xá sinh viên, vùng xa…; thực hiện chương trình nước sạch cho sinh hoạt của Nhân dân, hoàn thành chỉ tiêu 100% hộ dân TP. được cấp nước sạch; xây dựng trường mầm non trong các khu chế xuất, khu công nghiệp và trên địa bàn tập trung đông công nhân để tạo điều kiện cho công nhân lao động an tâm làm việc.
Thứ hai, công tác dân vận chính quyền tham gia vào quá trình thực hiện mạnh mẽ và hiệu quả công tác cải cách hành chính, hướng đến nâng cao chất lượng phục vụ Nhân dân.
Năm 2017, TP. tập trung chỉ đạo các cơ quan nhà nước đẩy mạnh thực hiện hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001: 2008; đơn giản hóa thủ tục, rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ hành chính, kiên quyết loại bỏ những thủ tục hành chính gây phiền hà cho Nhân dân, doanh nghiệp; xây dựng quy chế, quy ước, phân định rõ chức năng, nhiệm vụ giữa các cơ quan, đơn vị.
Đặc biệt, UBND TP. đã ban hành Chỉ thị về tăng cường thực hiện các quy định về trách nhiệm giải trình trong hoạt động công vụ; tăng cường các điểm tiếp dân, các hộp thư để người dân góp ý, tham gia đóng góp và đề xuất sáng kiến; ban hành quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức, thường xuyên kiểm tra đột xuất hoạt động công vụ trên địa bàn TP; chỉ đạo tăng cường hiệu quả công tác triển khai thực hiện Hệ thống đánh giá hài lòng của tổ chức và người dân đối với dịch vụ công tại các cơ quan, đơn vị; cải tiến, nâng cao chất lượng các buổi họp, thực hiện thư mời điện tử đã tiết kiệm ngân sách rất lớn. Nhiều địa phương, cơ quan, đơn vị đã có nhiều cách làm mới, hiệu quả, tiếp tục phát huy vai trò công tác dân vận chính quyền trong giải quyết những nhu cầu, nguyện vọng chính đáng, của Nhân dân.
Chương trình “Lắng nghe và trao đổi”, “Đối thoại cùng chính quyền TP” với nội dung thiết thực, gần gũi với đời sống Nhân dân, trở thành kênh thông tin quan trọng để Nhân dân tham gia góp ý, hiến kế xây dựng chính quyền, tạo cầu nối trao đổi thông tin giữa chính quyền và Nhân dân, góp phần thúc đẩy hoạt động của chính quyền ngày càng hiệu quả hơn, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân.
Thứ ba, quan tâm chỉ đạo quyết liệt công tác tiếp công dân, đối thoại với Nhân dân; giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, đặc biệt là giải quyết các vụ việc phức tạp kéo dài, khiếu kiện đông người.
Ban Thường vụ Thành ủy ban hành và có nhiều chủ trương, chính sách cụ thể, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết sát sao, kịp thời các kiến nghị, bức xúc của nhân dân, những vấn đề phức tạp mới phát sinh; UBND TP. ban hành quy chế tiếp công dân, chỉ đạo thủ trưởng các các sở, ngành, chủ tịch ủy ban nhân dân quận, huyện, phường, xã, thị trấn tăng cường chế độ tiếp xúc, đối thoại, tiếp dân định kỳ, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cơ quan, đơn vị. Thủ trưởng các sở, ngành thành phố và Thường trực UBND quận, huyện thường xuyên chỉ đạo tập trung giải quyết kịp thời những vấn đề bức xúc chính đáng, liên quan trực tiếp đến đời sống, an sinh xã hội của Nhân dân như bồi thường, giải tỏa, đền bù, tái định cư, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở...
Trong thời gian gần đây có nhiều dự án được triển khai, tình hình khiếu nại, tố cáo đông người có chiều hướng gia tăng, tính chất, mức độ ngày càng gay gắt, phức tạp; Thành ủy thành lập Ban Chỉ đạo giải quyết 12 vụ khiếu kiện đông người để giải quyết dứt điểm các vấn đề khiếu kiện, bức xúc kéo dài của người dân, nhằm xác định trách nhiệm và vai trò người đứng đầu trong tiếp dân, giải quyết khiếu nại tố cáo ở thành phố được thể hiện rõ nét hơn; chỉ đạo lập đường dây nóng để Nhân dân phản ánh, kiến nghị; tổ chức các cuộc đối thoại giữa lãnh đạo với người khiếu kiện. Chính quyền các cấp đã chú trọng việc tiếp thu ý kiến, kiến nghị của người dân; các kênh tiếp nhận thông tin phản ánh của người dân đa dạng hơn thông qua tổng đài 1022, thư điện tử, website; liên thông tổng đài 113-114-115 để người dân gọi khi khẩn cấp. Ở các quận đều chú trọng xây dựng cách thức tiếp nhận thông tin của lãnh đạo.
Đứng trước vận hội mới cùng những thách thức đặt ra khi thực hiện Kết luận số 21-KL/TW ngày 24/10/2017 của Bộ Chính trị về sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết số 16-NQ/TW của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2020 và Nghị quyết số 54/2017/QH14 ngày 24/11/2017 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh, vừa tạo động lực mới phát triển TP, cũng đặt ra yêu cầu về nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, năng lực quản lý, điều hành của bộ máy các cơ quan nhà nước.
Thành ủy TP. Hồ Chí Minh đã ban hành Nghị quyết số 08-NQ/TU về lãnh đạo, chỉ đạo triển khai Nghị quyết 54 của Quốc hội với nhiều nhiệm vụ, giải pháp cần tập trung. Song song với các giải pháp để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác dân vận chính quyền, xây dựng bộ máy quản lý nhà nước đủ sức đảm đương trọng trách, những cơ chế đột phá; Ban Thường vụ Thành ủy tiếp tục chỉ đạo MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội tăng cường giám sát, phản biện các Đề án, kế hoạch triển khai các cơ chế, chính sách đặc thù theo Nghị quyết 54 của Quốc hội cũng như phối hợp xây dựng Đề án nghiên cứu sắp xếp MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội ở địa bàn dân cư; đáp ứng yêu cầu công tác vận động Nhân dân trong tình hình mới.
Để thực hiện tốt hơn nữa, hiệu quả hơn nữa công tác dân vận chính quyền, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của TP và đất nước, Ban Thường vụ Thành ủy tập trung một số nội dung trọng tâm:
Một là, tiếp tục quán triệt quan điểm của Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác dân vận cho cấp ủy, thủ trưởng, cán bộ, công chức các cơ quan nhà nước trên địa bàn TP; làm cho cán bộ, công chức thấm nhuần và xác định trách nhiệm của mình, thay đổi hành hành vi trong thực thi công vụ, nâng cao đạo đức nghề nghiệp, kỹ năng ứng xử, năng lực tham mưu cho cấp trên để đưa ra những quyết sách đúng đắn, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của Nhân dân. Chính điều này sẽ là cầu nối thắt chặt quan hệ giữa nhân dân với Đảng, Nhà nước, làm cho quan hệ ngày càng gắn bó, mật thiết.
Hai là, đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu, giải quyết nhanh, có hiệu quả công việc của tổ chức và Nhân dân; triển khai thực hiện kịp thời Đề án Xây dựng TP. Hồ Chí Minh trở thành đô thị thông minh giai đoạn 2017 - 2020, tầm nhìn 2025; coi trọng công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho cán bộ, công chức, kịp thời phát hiện và xử lý những người có thái độ thiếu tôn trọng Nhân dân, vi phạm dân chủ. Công khai minh bạch những quy định về thủ tục hành chính để thuận lợi cho Nhân dân trong việc giải quyết công việc.
Ba là, trong lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, điều hành của chính quyền các cấp phải xem lợi ích chính đáng, hợp pháp của Nhân dân là trên hết. Tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả 4 quy định, quy chế của Ban Thường vụ Thành ủy. Nội dung cốt lõi là phải tổ chức lấy ý kiến Nhân dân thông qua MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội và các cơ quan có liên quan góp ý các chủ trương, chính sách của cấp ủy và chính quyền các cấp trước khi ban hành; nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu phải giải quyết những vấn đề bức xúc của Nhân dân.
Bốn là, đổi mới nội dung và phương thức thực hiện Quy chế dân chủ cơ sở gắn với phát huy vai trò giám sát, phản biện xã hội của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội nhằm phát huy tốt nhất quyền làm chủ của Nhân dân. Đồng thời, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội tuyên truyền, động viên hội viên, đoàn viên thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; phản ánh những ý kiến của Nhân dân về các chủ trương, chính sách để kịp thời điều chỉnh, bổ sung.