Khi nhận thức, trách nhiệm được nâng lên

Quảng Bình có 02 tôn giáo được Nhà nước công nhận tư cách pháp nhân là: Công giáo và Phật giáo. Công giáo có trên 102.000 tín đồ, chiếm 12% dân số toàn tỉnh, phân bố trên 06 đơn vị hành chính cấp huyện, thành phố, 69 xã, phường. Phật giáo có trên 3.000 tín đồ sống trên địa bàn 29 xã của 07 huyện, thị xã, thành phố.

Xác định công tác tuyên truyền, vận động nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của đồng bào các tôn giáo trong việc tham gia bảo vệ môi trường sẽ góp phần rất quan trọng làm chuyển biến các phong trào và hoạt động bảo vệ môi trường tại các địa bàn có tôn giáo, trong 02 năm 2017 và 2018, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh và Ủy ban Đoàn kết Công giáo tỉnh Quảng Bình đã tổ chức được 18 lớp tập huấn về bảo vệ môi trường, thu hút hơn 1.700 lượt cán bộ Mặt trận các cấp và đại diện hội đồng mục vụ các giáo xứ, các nhà chùa và đồng bào các tôn giáo trên địa bàn tham gia.

Bên cạnh đó, năm 2017, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã phối hợp với các ngành có liên quan lựa chọn thôn Thuận Trạch, xã Mỹ Thủy, huyện Lệ Thủy (có tín đồ Phật giáo) và thôn Phú Xuân, xã Quảng Phú, huyện Quảng Trạch (có tín đồ Công giáo) để hướng dẫn thực hiện điểm về khu dân cư bảo vệ môi trường, sau đó đánh giá, rút kinh nghiệm và nhân rộng ra các địa bàn trong tỉnh. Tại 02 địa bàn này, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh đã trực tiếp tập huấn công tác bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, thu hút 250 lượt người dân tham gia. Đồng thời, Mặt trận các cấp cũng tiếp tục hướng dẫn duy trì 12 mô hình điểm đã xây dựng trong những năm trước đây tại các địa bàn có tôn giáo.

Năm 2018, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh tiếp tục hỗ trợ hoạt động của các mô hình điểm đã xây dựng, đồng thời phối hợp với các địa phương, đơn vị và các tổ chức tôn giáo hướng dẫn xây dựng mới 03 mô hình điểm về khu dân cư bảo vệ môi trường tại thôn Chợ Cuồi, xã Tiến Hóa, huyện Tuyên Hóa; các giáo họ Đồng Đưng và Thống Thống, xã Quảng Minh, thị xã Ba Đồn và Chùa Quảng Xá, xã Tân Ninh, huyện Quảng Ninh.

Cùng với các hoạt động tập huấn, phổ biến Luật Bảo vệ môi trường năm 2014, trong thời gian qua, MTTQ các cấp đã phối hợp với các ngành cấp tỉnh và các huyện, thành phố, thị xã có tôn giáo xây dựng kế hoạch tuyên truyền, vận động đồng bào có đạo tại các giáo xứ, giáo họ, các chùa hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới (05/6), Tuần lễ “Biển và hải đảo Việt Nam” hàng năm bằng các việc làm thiết thực và hiệu quả gắn với các hoạt động phát triển kinh tế, giảm nghèo và các sinh hoạt tôn giáo tại cộng đồng.

Đối với Công giáo, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã phối hợp với các ngành cấp tỉnh, Mặt trận các cấp và Ủy ban Đoàn kết Công giáo tỉnh tuyên truyền, vận động đồng bào theo Công giáo ở các giáo xứ, giáo họ hướng ứng các hoạt động bảo vệ môi trường bằng phong trào “Sống xanh - sống thân thiện với môi trường - cùng nhau có trách nhiệm với một môi trường bền vững”, đó cũng chính là sự cụ thể hóa thông điệp “Cùng nhau chăm sóc ngôi nhà chung của nhân loại” do Giáo hoàng Phanxico đã đưa ra.

Đối với Phật giáo, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã tích cực phối hợp với Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh ra “Thông bạch tuyên truyền về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu” trong bà con Phật tử trên địa bàn tỉnh. Triển khai thực hiện “Thông bạch tuyên truyền về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu”, Ban trị sự Giáo hội Phật giáo các huyện và các chùa trên địa bàn tỉnh đã lồng ghép nội dung công tác bảo vệ môi trường và chống biến đổi khí hậu vào trong các sinh hoạt tôn giáo định kỳ của mình nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của Phật tử về bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu, góp phần xây dựng các cơ sở thờ tự Phật giáo xanh - sạch - đẹp, phục vụ tốt hơn nhu cầu sinh hoạt tín ngưỡng, tôn giáo của người dân.

Những hành động thiết thực

Nhờ nhận thức, trách nhiệm về bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu của chức sắc, tín đồ các tôn giáo trên địa bàn được nâng cao, trong thời gian qua, nhiều giáo xứ, giáo họ và nhiều nhà chùa ở Quảng Bình đã có những hành động thiết thực trong việc tham gia bảo vệ môi trường gắn với thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” và tổ chức các hoạt động của giáo hội.

Đối với Công giáo, các linh mục quản hạt, quản xứ trên địa bàn đã thường xuyên quan tâm động viên bà con giáo dân tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường tại địa bàn sinh sống và ở các khu vực xung quanh cơ sở thờ tự, vừa góp phần quan trọng xây dựng môi trường sống lành mạnh, an toàn, vừa tạo điều kiện thuận lợi để giáo hội tổ chức các hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng của mình.

Một trong những hoạt động nổi bật không thể không nhắc đến đó là vào ngày 05/6/2017 (Ngày Môi trường thế giới), có 65 khu dân cư các địa bàn Công giáo ở huyện Bố Trạch và thị xã Ba Đồn đã đồng loạt ra quân làm vệ sinh môi trường, thu gom được hơn 30 tấn rác thải, khai thông 125 cống rãnh, xử lý 126 điểm đổ rác tự phát, thu hút trên 6.000 lượt người tham gia.

Đối với Phật giáo, hưởng ứng Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” do MTTQ các cấp phát động và thực hiện “Thông bạch tuyên truyền về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu”, ngày 13/6/2018 tại Chùa Quảng Xá, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Bình và Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam huyện Quảng Ninh đã tổ chức lễ ra quân hưởng ứng “Tháng hành động vì môi trường” năm 2018, có gần 150 lượt tăng ni, Phật tử trên địa bàn tham gia. Sau đó, các tăng ni, Phật tử có mặt tại buổi lễ cùng đông đảo đại biểu cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã và nhân dân trên địa bàn thôn Quảng Xá, xã Tân Ninh huyện Quảng Ninh đã tổ chức ra quân làm vệ sinh môi trường, thu gom rác thải, làm sạch môi trường. Chính các hoạt động này đã góp phần quan trọng khơi dậy ý thức và phong trào bảo vệ môi trường trên nhiều địa bàn dân cư không có tôn giáo.

Không chỉ chú trọng việc tổ chức các hoạt động ra quân bảo vệ môi trường vào các dịp lễ quan trọng, trong thời gian qua, trong các hoạt động tôn giáo hằng ngày, hằng tuần, hằng tháng và hoạt động thường niên của mình, các tổ chức tôn giáo trên địa bàn tỉnh đã quan tâm thực hiện các giải pháp để bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu. Trong đó có thể kể đến một số việc làm thiết thực như tuyên truyền, vận động tín đồ không vứt xả rác bừa bãi trong khi tham dự các buổi lễ tại cơ sở tôn giáo, tổ chức cho tín đồ thu gom rác thải, làm sạch môi trường sau khi kết thúc các buổi lễ, các nhà chùa đã quan tâm đến việc lựa chọn các sản phẩm nhang, nến có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, đảm bảo chất lượng, cũng như từng bước giảm việc sử dụng các sản phẩm này, nhằm hạn chế ô nhiễm môi trường và những tác động tiêu cực đến sức khỏe của tăng ni, Phật tử.

Nhiều giáo xứ, giáo họ đã thường xuyên tổ chức thu gom rác thải trong các dịp lễ và một số ngày trong tuần, từ đó góp phần quan trọng nâng cao ý thức, trách nhiệm cho tín đồ trong việc tham gia bảo vệ môi trường sống.

Bên cạnh việc tích cực tham gia bảo vệ môi trường sống tại các địa bàn sinh sống và khu vực cơ sở thờ tự của giáo hội mình, thông qua công tác vận động của Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, trong thời gian qua có trên 100 đoàn của các tôn giáo đến từ trong và ngoài tỉnh đã tổ chức các hoạt động thăm hỏi, cứu trợ đồng bào nhiều địa bàn trong tỉnh bị thiệt hại do hai trận lũ lịch sử gây ra trong 02 năm 2016 và 2017 với gần 38.000 suất quà, tổng trị giá 15,9 tỷ đồng, giúp nhiều gia đình là tín đồ Phật giáo, Công giáo và những người không có tôn giáo vượt qua khó khăn trước mắt, ổn định sản xuất và đời sống.

Trên cơ sở những kết quả đã đạt được trong công tác vận động các tổ chức tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu trong 02 năm 2017 và 2018, trong năm 2019 và thời gian tiếp theo, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh tiếp tục tăng cường phối hợp với sở, ngành cấp tỉnh, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh, Ủy ban Đoàn kết Công giáo tỉnh và các địa phương có liên quan triển khai các nội dung hoạt động đã ký kết, đồng thời đề ra mục tiêu xây dựng mới một số mô hình “Xây dựng khu dân cư tham gia quản lý, sử dụng tài nguyên thiên nhiên hợp lý, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu”.

Với sự quyết tâm cao của Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, sự phối hợp thường xuyên, kịp thời của các cấp, các ngành, các tổ chức tôn giáo và sự vào cuộc hưởng ứng của đồng bào các tôn giáo, tin chắc rằng các hoạt động tham gia bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh sẽ tiếp tục đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần xây dựng nông thôn mới và xây dựng đô thị văn minh.