Hội viên Người cao tuổi tại thôn Thống Nhất, xã Hà Mòn, huyện ĐắK Hà, tỉnh Kon Tum tích cực hiến đất, làm đường hoa, chung sức xây dựng khu dân cư văn hóa kiểu mẫu

Thứ nhất, tổ chức Hội NCT Việt Nam không ngừng phát triển, vị thế của Hội được nâng lên, đội ngũ cán bộ có kinh nghiệm đáp ứng với yêu cầu ngày càng cao trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Hội NCT Việt Nam đã trải qua sáu kỳ đại hội, mỗi kỳ đại hội đều ghi nhận quá trình xây dựng và phát triển của tổ chức Hội. Có thể thấy ngay sau Đại hội Hội NCT Việt Nam lần thứ nhất (năm 1995), được sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, NCT trong các Hội Phụ lão, Hội Bảo thọ, Quỹ thọ đã tự nguyện cùng nhau họp Đại hội thành lập Hội NCT ở các xã, phường, thị trấn trên khắp mọi miền đất nước, đã thành lập ở gần 70% số xã, phường, thị trấn, thu hút hơn 5 triệu NCT vào Hội. Cho đến nay, Hội NCT có 10.367 tổ chức hội cơ sở, 88.412 chi hội, 171.982 tổ hội, đã tập hợp, thu hút gần 10 triệu hội viên, đạt 85% NCT cả nước và là một trong số các hội xã hội có số hội viên đông nhất. Hiện nay, Hội NCT Việt Nam đang hoạt động theo 2 mô hình: Trong đó, 13 tỉnh, thành phố thực hiện thí điểm mô hình Hội NCT cấp tỉnh, cấp huyện; 50 tỉnh, thành phố thực hiện mô hình ban đại diện Hội NCT cấp tỉnh, cấp huyện; cấp Trung ương và cấp cơ sở hoạt động theo mô hình hội.

Trong quá trình xây dựng và phát triển Trung ương Hội luôn quan tâm, chăm lo xây dựng tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ hội các cấp đáp ứng với yêu cầu, nhiệm vụ. Thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, Cơ quan Trung ương Hội gương mẫu đi đầu thực hiện sắp xếp lại tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, rõ chức năng, nhiệm vụ, hoạt động hiệu quả; đã tiến hành kiện toàn tổ chức các đơn vị trực thuộc, sáp nhập, chuyển đổi mô hình tổ chức giảm từ 14 đơn vị còn 05 đơn vị trực thuộc Trung ương Hội. Đồng thời, Trung ương Hội và các cấp trong hệ thống Hội đã chú trọng sửa đổi, bổ sung, ban hành mới 21 quy chế, quy định giúp cho công tác tham mưu, chỉ đạo và hoạt động của Cơ quan Trung ương Hội và các cấp hội ngày càng đi vào nền nếp, hoạt động hiệu quả hơn.

Đội ngũ cán bộ các cấp được tăng cường cả về số lượng và chất lượng; cán bộ chuyên trách cấp tỉnh, cấp huyện hầu hết là những người có kinh nghiệm, uy tín, có sức khỏe đảm đương nhiệm vụ. Trong hơn 5 năm qua đã tổ chức gần 28 nghìn lớp tập huấn nghiệp vụ và các chuyên đề công tác Hội cho đội ngũ cán bộ cơ sở. Hoạt động của các chi, tổ hội ngày càng phong phú, không ngừng đổi mới nội dung, hình thức đã thu hút đông đảo NCT tham gia, bình quân hằng năm vận động kết nạp mới 430 nghìn hội viên mới. Công tác kiểm tra, giám sát của Hội có nhiều chuyển biến tích cực; ban kiểm tra các cấp được củng cố, kiện toàn, duy trì nền nếp sinh hoạt và làm việc theo quy chế, từng bước đổi mới phương thức hoạt động theo hướng tăng cường công tác kiểm tra, giám sát thực hiện Điều lệ, nghị quyết của Hội; phối hợp với các cơ quan, bộ, ban, ngành liên quan kiểm tra, giám sát việc thực hiện Luật NCT và các chính sách đối với NCT.

Thứ hai, Phong trào thi đua “Tuổi cao - Gương sáng” ngày càng được đẩy mạnh, có sức lan tỏa rộng khắp trong các cấp Hội NCT, trong xã hội, cộng đồng và gia đình góp phần tích cực bảo vệ, chăm sóc và phát huy vai trò NCT.

Những năm qua, Phong trào “Tuổi cao -Gương sáng” luôn được các cấp hội quan tâm đẩy mạnh, có nhiều đổi mới về nội dung, biện pháp, vận dụng cụ thể hóa nội dung, tiêu chí phong trào vào tình hình, điều kiện cụ thể phù hợp với nhiệm vụ chính trị của từng địa phương có ý nghĩa thiết thực góp phần chăm sóc và phát huy vai trò NCT ngày càng hiệu quả. Nội dung phong trào được các cấp hội chỉ đạo thực hiện hướng vào vận động tập hợp hội viên: (1) Nêu gương sáng trong tham gia xây dựng Đảng, chính quyền; phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội; giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở cơ sở; (2) Nêu gương sáng trong việc chăm sóc sức khỏe, nâng cao đời sống tinh thần; (3) Nêu gương sáng trong tham gia xây dựng Hội NCT vững mạnh.

Nhiều phong trào và chương trình chăm sóc NCT đã được Trung ương Hội triển khai đạt hiệu quả thiết thực. Điển hình là phong trào “Xóa nhà dột nát cho NCT nghèo, khó khăn” đã giúp hơn 100 nghìn NCT có ngôi nhà ấm áp; phong trào “Một triệu áo ấm cho NCT nghèo” đã kết nối giúp hàng trăm nghìn NCT nghèo vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số được ấm lòng trong mùa đông giá lạnh; phong trào “Mắt sáng cho NCT” đã thu hút sự đóng góp của các tổ chức, cá nhân hảo tâm với số tiền hơn 500 tỷ đồng, giúp hơn 3,6 triệu người được tư vấn, khám, cấp thuốc miễn phí các bệnh về mắt; hơn 541 nghìn NCT được mổ thay thủy tinh thể miễn phí. Các câu lạc bộ NCT đã phát triển góp phần chăm lo đời sống tinh thần NCT. Hiện nay, cả nước có 77.149 câu lạc bộ NCT ở cơ sở với nhiều loại hình hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao thu hút trên 2,5 triệu NCT thường xuyên tham gia hoạt động. Mô hình “Câu lạc bộ Liên thế hệ tự giúp nhau” đã phát triển ở 62/63 tỉnh, thành phố với gần 3.500 câu lạc bộ, thu hút 170 nghìn người tham gia; 63/63 tỉnh, thành phố đã triển khai thành lập Quỹ Chăm sóc và phát huy vai trò NCT ở cơ sở.

Chương trinh giao lưu đồng diễn thể dục dưỡng sinh của gần 2.500 người cao tuổi tỉnh Bắc Ninh

Các cấp hội đã động viên hội viên và NCT tích cực tham gia phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, tham gia bảo vệ môi trường, xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh. Kết quả NCT đã đóng góp hơn 10,6 triệu ngày công, hơn 3.000 tỉ đồng, hiến 24,4 triệu mét vuông đất xây dựng đường giao thông, kênh mương, nhà văn hóa, trường học, cơ sở y tế... NCT cũng tích cực tham gia phát triển kinh tế, hiện nay có trên 6,5 triệu NCT đang trực tiếp tham gia lao động, sản xuất, trong đó có gần 100 nghìn NCT làm chủ các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp. NCT luôn tích cực tham gia xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội, các hoạt động đền ơn đáp nghĩa, từ thiện, nhân đạo; các hoạt động phòng, chống dịch bệnh ở địa phương. Nhiều NCT có kinh nghiệm, có uy tín sẵn sàng đảm nhận các công việc của địa phương góp phần tích cực xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Cả nước có hơn 656 nghìn NCT tham gia lãnh đạo các tổ chức trong hệ thống chính trị ở cơ sở, thanh tra nhân dân, tổ hòa giải cơ sở; hơn 300 nghìn NCT tham gia tổ an ninh nhân dân phòng chống tội phạm, giữ gìn trật tự ở cơ sở. Tham gia phòng, chống dịch bệnh COVID-19 các cấp hội đã vận động NCT tích cực tham gia ủng hộ Quỹ phòng, chống COVID-19, tham gia tổ COVID-19 ở cộng đồng…

Những năm qua, hoạt động của Hội NCT ở các cấp đã đạt được những kết quả đáng trân trọng, tích cực đóng góp vào sự phát triển của các địa phương, đơn vị. Tuy nhiên, hoạt động Hội vẫn có một số khó khăn và hạn chế, cụ thể như: Một số nơi, công tác tham mưu, hướng dẫn, tổ chức thực hiện công tác hội còn hạn chế; sự phối hợp giữa ban chấp hành Hội NCT, ban đại diện Hội NCT với ban công tác NCT cùng cấp nhiều nơi chưa chặt chẽ; phong trào có nơi còn hình thức, chưa đồng đều, nhiều mô hình, cách làm hay chưa được phát hiện, nhân rộng. Nguyên nhân của hạn chế trên là do của một số cấp ủy, chính quyền chưa quan tâm đầy đủ đến vị trí, vai trò, nhiệm vụ của Hội NCT; đội ngũ cán bộ hội nhiều nơi vừa ít về số lượng, nhưng lại kiêm nhiệm công tác khác (nhất là ở cấp huyện) nên còn khó khăn trong công tác hướng dẫn và tổ chức thực hiện nhiệm vụ; mô hình tổ chức của Hội chưa thống nhất giữa các tỉnh, thành phố.

Những năm tới, bên cạnh những thuận lợi là cơ bản, đất nước ta vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Trong đó, Việt Nam là một trong các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất. Đây cũng là thách thức, tác động, ảnh hưởng đến NCT và Hội NCT Việt Nam. Vì vậy, tăng cường xây dựng tổ chức Hội NCT Việt Nam vững mạnh, nâng cao hiệu quả phong trào thi đua “Tuổi cao - Gương sáng” góp phần bảo vệ, chăm sóc và phát huy vai trò NCT trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc là nhiệm vụ có ý nghĩa sâu sắc, cấp thiết. Do đó, các cấp Hội NCT Việt Nam cần tập trung thực hiện một số giải pháp:

Một là, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước đối với tổ chức và hoạt động của Hội NCT Việt Nam.

Hội NCT Việt Nam ở các cấp tiếp tục quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các văn bản của Đảng, Nhà nước liên quan đến NCT và Hội NCT Việt Nam. Nhất là, quán triệt chủ trương của Đảng đã được xác định trong văn kiện Đại hội XIII của Đảng "Phát huy trí tuệ, kinh nghiệm sống, lao động, học tập của NCT trong xã hội, cộng đồng và gia đình. Tiếp tục xây dựng gia đình kiểu mẫu "ông bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu thảo hiền, vợ chồng hòa thuận, anh chị em đoàn kết, thương yêu nhau". Kính trọng, bảo vệ và chăm sóc NCT. Bảo trợ, giúp đỡ những NCT gặp khó khăn, cô đơn không nơi nương tựa".

Các cấp hội, ban đại diện Hội NCT từ Trung ương đến địa phương, cơ sở thường xuyên làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy đảng, chính quyền lãnh đạo, kiểm tra, sơ kết, tổng kết để đánh giá về tình hình tổ chức và hoạt động của Hội; phát hiện những vướng mắc, khó khăn, những mặt còn yếu kém; đề ra chủ trương, biện pháp tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng và quản lý của chính quyền đối với tổ chức và hoạt động của Hội NCT.

Hai là, đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền, cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với NCT và Hội NCT Việt Nam.

Tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan NCT và Hội NCT Việt Nam; các nghị quyết và chương trình, hoạt động của Hội NCT. Tăng cường đội ngũ làm công tác tuyên truyền viên, báo cáo viên của Hội. Nâng cao chất lượng Tạp chí NCT, Trang Thông tin điện tử tổng hợp của Trung ương Hội và các ấn phẩm tuyên truyền của Hội ở các địa phương; kết hợp nhiều loại hình thông tin, truyền thông đến với cán bộ, đảng viên, hội viên, NCT và nhân dân có nhận thức đầy đủ về NCT thực sự là "vốn quý của dân tộc, là lực lượng quan trọng của đất nước, là rường cột của gia đình và xã hội Việt Nam".

Ba là, chú trọng nâng cao chất lượng công tác tổ chức, công tác cán bộ và phát triển hội viên.

Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ Trung ương Hội về năng lực tham mưu các chủ trương chính sách NCT với Đảng và Nhà nước; am hiểu thực tiễn, có kinh nghiệm để hướng dẫn hoạt động ở các cấp hội phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ mới. Rà soát cán bộ, bổ sung kịp thời những cán bộ đủ điều kiện về độ tuổi, sức khỏe phát huy năng lực công tác, hiệu quả làm việc. Chủ động tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương kiện toàn tổ chức và cán bộ hội ở các cấp; nghiên cứu đề xuất chính sách, chế độ đối với cán bộ hội các cấp. Tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội ở cơ sở, nhất là chi hội, tổ hội; thu hút ngày càng đông NCT tham gia hoạt động của Hội. Quan tâm vận động phát triển hội viên, chú ý vận động NCT có uy tín trong xã hội. Thường xuyên làm tốt công tác tập huấn, bồi dưỡng kĩ năng cho cán bộ hội ở cơ sở.

Bốn là, đổi mới, nâng cao hiệu quả phong trào thi đua “Tuổi cao - Gương sáng”.

Trước yêu cầu đổi mới hiện nay, phong trào “Tuổi cao - Gương sáng” tiếp tục bám sát nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị; nội dung, tiêu chí thi đua phải thiết thực, phù hợp với điều kiện thực tế của mỗi địa phương, góp phần vào việc bảo vệ, chăm sóc và phát huy vai trò NCT, hướng vào: NCT nêu gương sáng trong tham gia xây dựng Đảng, chính quyền, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở cơ sở; NCT nêu gương sáng trong xây dựng gia đình văn hóa; NCT nêu gương sáng trong bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp theo quy định của pháp luật; NCT nêu gương sáng trong việc chăm sóc sức khỏe, nâng cao đời sống tinh thần; NCT nêu gương sáng trong tham gia công tác xây dựng Hội NCT vững mạnh.

Hình thức, biện pháp thi đua cần đa dạng, phong phú, thiết thực, hiệu quả, hoạt động sôi nổi, rộng khắp; quan tâm cải tiến phương thức, nội dung hoạt động trong các cụm thi đua, khối thi đua; chú trọng nâng cao chất lượng công tác khen thưởng, bảo đảm kịp thời, chính xác, công khai, minh bạch, đúng quy định của pháp luật, các tập thể, cá nhân được khen thưởng phải thực sự tiêu biểu, tạo được sự lan tỏa trong xã hội. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền nâng cao nhận thức, hành động, làm cho phong trào thi đua yêu nước trong các cấp Hội thực sự trở thành ý thức, trách nhiệm thường xuyên của mỗi cấp, mỗi địa phương, mỗi cán bộ, hội viên tạo thành phong trào hành động thực sự là động lực góp phần thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, của Hội NCT ở các cấp.

Năm là, tăng cường phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các bộ, ban, ngành, các đoàn thể nhân dân trong công tác bảo vệ, chăm sóc và phát huy vai trò NCT và công tác đối ngoại nhân dân.

Tăng cường, chủ động phối hợp với các tổ chức, ngành, đoàn thể có liên quan, tổ chức tốt các nhiệm vụ, chương trình công tác hội của địa phương, đặc biệt là Chương trình hành động Quốc gia về NCT Việt Nam giai đoạn 2021 - 2026. Phối hợp việc xây dựng, thực hiện và giám sát thực hiện Luật NCT, Chương trình quốc gia về NCT, các chương trình phối hợp; các chính sách, chế độ đối với NCT. Phối hợp chặt chẽ đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả phong trào “Tuổi cao - Gương sáng” gắn với thực hiện các phong trào, các cuộc vận động do Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức đoàn thể phát động.

Phối hợp đẩy mạnh hoạt động giao lưu với các nước, các tổ chức quốc tế trong khu vực và trên thế giới nhằm trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm hoạt động Hội NCT Việt Nam; đồng thời nhằm quảng bá về đất nước và con người Việt Nam trong đấu tranh dựng nước, giữ nước và những thành tựu trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa./.

Nguyễn Thanh Bình

Nguyên Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội Người cao tuổi Việt Nam