Với việc hạn chế về nguồn lực đầu tư từ ngân sách Nhà nước, việc huy động sức dân trong xây dựng nông thôn mới (XDNTM) là một trong những điều kiện tiên quyết để tạo nên sự thành công cho chương trình mục tiêu quốc gia này. Tuy nhiên, những vấn đề cần công khai, minh bạch trong huy động sức dân cũng như sử dụng nguồn lực của nhân dân như thế nào thì không phải lúc nào cũng được thực hiện tốt…
Người dân góp sức
Xã Hưng Thành là một trong hai đơn vị được chọn làm chỉ đạo điểm trong XDNTM của huyện Vĩnh Lợi năm 2018. Để thực hiện đúng tiến độ đạt chuẩn vào cuối năm nay, Hưng Thành đã được đầu tư một số công trình như làm lộ giao thông, xây dựng nhà văn hóa ấp... nhằm hoàn thành các tiêu chí quan trọng. Tuy có sự hỗ trợ từ ngân sách của huyện, tỉnh và một số chương trình mục tiêu quốc gia nhưng với một địa phương vốn còn nhiều khó khăn về hạ tầng giao thông, văn hóa thì nguồn vốn vài trăm triệu đồng chưa thể trang trải đủ nhu cầu. Vì thế, cũng như tất cả các xã khác trong tỉnh khi bắt tay vào thực hiện XDNTM từ nhiều năm trước, Đảng ủy, chính quyền xã Hưng Thành đã có kế hoạch tuyên truyền, vận động người dân cùng tham gia xây dựng các công trình giao thông với phương châm "Nhà nước và nhân dân cùng làm". Nhờ cách làm phù hợp là tổ chức họp dân ở những đoạn đường cần làm, thông báo số tiền Nhà nước hỗ trợ cũng như thống nhất số tiền người dân cần đóng góp, sau đó một tổ do chính người dân thành lập sẽ đi thu tiền từng hộ, mà hầu hết người dân đều đồng tình với mức đóng góp.
Không chỉ ở Hưng Thành, việc huy động sức dân để thực hiện một số tiêu chí cần vốn đã và đang phổ biến ở tất cả các địa phương khi bắt đầu thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM. Với số tiền và ngày công lao động do nhân dân đóng góp, nhiều tiêu chí quan trọng, trong đó, đặc biệt là giao thông nông thôn đã hoàn thành đúng yêu cầu đề ra, góp phần rất lớn cho các địa phương hoàn thành nhiệm vụ của mình.
Mập mờ thông tin với dân
Tại buổi tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết “tam nông” mới đây, ông Dương Thành Trung, Chủ tịch UBND tỉnh đánh giá rằng, tuy đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận trong quá trình phát triển nông nghiệp, nông thôn, nâng cao đời sống người dân nhưng vẫn còn nhiều vấn đề hạn chế cần phải được nhìn nhận đúng thực tế. Một trong số đó là tình trạng thiếu công khai, minh bạch trong việc huy động sức dân, người dân chưa được bàn bạc nhiều cũng như chưa được giám sát quá trình sử dụng số tiền huy động để làm đường, lộ nông thôn.
Một trong những hạn chế trong việc công khai, minh bạch số vốn huy động từ sức dân là việc giám sát các công trình xây dựng. Ông Bùi Tấn Bảy - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh nhận định: "Thật ra, việc huy động tiền đóng góp XDNTM đều được lấy ý kiến của nhân dân nên nhận được sự đồng tình của người dân. Hạn chế lớn nhất là việc giám sát các công trình làm lộ ấp liền ấp. Ở đây, vai trò của Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư cộng đồng không được phát huy tốt nên việc giám sát không được chặt chẽ, dẫn đến chất lượng công trình không đảm bảo như thiết kế". Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư cộng đồng là những tổ chức của nhân dân, có nhiệm vụ giám sát những công trình có sự đóng góp của nhân dân trên địa bàn. Tuy nhiên, thời gian qua có một thực tế là rất ít các ban này làm tốt chức năng của mình. Cán bộ thiếu kinh nghiệm, chuyên môn cùng với việc ngại va chạm là nguyên nhân chính khiến cho hoạt động giám sát của nhân dân không hiệu quả.
Trong chuyến làm việc nắm tình hình thực tiễn về thực hiện Nghị quyết XII của Đảng tại Bạc Liêu của đoàn công tác Hội đồng Lý luận Trung ương, có một thực tế đã được chỉ ra: việc huy động người dân nông thôn đóng góp XDNTM ngày càng khó khăn vì nhiều nguyên nhân, trong đó có việc công khai, minh bạch những khoản thu cũng như sự chênh lệch trong đóng góp giữa nông thôn và thành thị. Điều này cần được khắc phục hiệu quả thông qua công tác tuyên truyền cũng như phát huy tốt quy chế dân chủ, có như thế mới phát huy được sức dân cùng chung tay với chính quyền XDNTM.
Theo Báo Bạc Liêu Online