Các đồng chí: Trương Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ; Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Dân vận Trung ương; Lê Minh Khái, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Ban Cán sự đảng, Tổng Thanh tra Chính phủ; Hà Ngọc Anh, Phó Trưởng Ban Dân vận Trung ương chủ trì Hội nghị.

Các đồng chí chủ trì Hội nghị

Hội nghị có sự tham dự của các Ủy viên Trung ương Đảng: Nguyễn Thanh Hải, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Dân nguyện Quốc hội, Điểu K’Ré, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Dân vận Trung ương; Hầu A Lềnh, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Dự Hội nghị còn có các đồng chí lãnh đạo một số ban, bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo Ban Dân vận và thanh tra một số tỉnh, thành phố...

Tại Hội nghị, trình bày dự thảo Báo cáo kết quả công tác dân vận trong tiếp dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo 6 tháng đầu năm 2019, đồng chí Hà Ngọc Anh, Phó Trưởng Ban Dân vận Trung ương khẳng định: Trong thời gian qua, quán triệt và thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về giải quyết khiếu nại, tố cáo và “Năm dân vận chính quyền” 2019, cho thấy công tác dân vận chính quyền đã có nhiều đổi mới, đạt được nhiều kết quả tích cực. Cơ quan hành chính nhà nước và chính quyền các cấp đã tập trung nhiều giải pháp nâng cao chất lượng thực hiện công tác tiếp công dân và chủ động triển khai thực hiện quyết liệt hơn trong giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo. Công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân đã được các cấp, các ngành quan tâm và coi là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của chính quyền các cấp.

Đồng chí Hà Ngọc Anh trình bày dự thảo Báo cáo kết quả công tác dân vận trong tiếp dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo 6 tháng đầu năm 2019

Nhìn chung, người đứng đầu các cấp, các ngành đã trực tiếp tiếp công dân theo quy định, nhất là các vụ việc phức tạp, đông người. Quá trình giải quyết khiếu nại, tố cáo đã có sự linh hoạt áp dụng nhiều biện pháp phù hợp với tình hình thực tế ở từng địa phương, cơ sở; đặc biệt là công tác hòa giải, tổ chức đối thoại trong quá trình giải quyết khiếu nại, tố cáo đã được chú trọng hơn, góp phần giải quyết dứt điểm nhiều vụ việc phức tạp, tồn đọng, kéo dài, cũng như các vụ việc, những mâu thuẫn mới phát sinh trong nhân dân; một số vụ việc phức tạp, kéo dài ở các địa phương được giải quyết, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước, góp phần ổn định chính trị - xã hội, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Tuy nhiên, Ban Dân vận Trung ương đánh giá, nhiều địa phương, cơ quan, đơn vị thực hiện lịch tiếp công dân chưa nghiêm túc; việc giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền còn chậm; còn trình trạng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm thiếu quyết tâm trong đối thoại với dân, xem xét, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Việc theo dõi, năm bắt và dự báo tình hình khiếu nại, tố cáo ở cơ sở chưa chủ động, thường xuyên, có vụ việc còn bị động, bất ngờ khi có tình huống xảy ra; việc phối hợp giữa các ban, ngành của các cơ quan, đơn vị, địa phương, giữa địa phương và Trung ương chưa chặt chẽ…

Báo cáo của Thanh tra Chính phủ do đồng chí Trần Ngọc Liêm, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết: Thực hiện “Năm dân vận chính quyền”, Thanh tra Chính phủ đã tăng cường sự lãnh đạo các cấp ủy, chính quyền trong cơ quan Thanh tra Chính phủ đối với công tác dân vận; xác định vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu đơn vị trong việc thực hiện công tác dân vận chính quyền, gắn với thực hiện Quy chế dân chủ cơ sở, nâng cao hiệu quả công tác cải cách hành chính, kiện toàn tổ chức, nâng cao chất lượng và hiệu quả của bộ máy Thanh tra Chính phủ. Đổi mới nội dung, phương thức thực hiện công tác dân vận chính quyền phù hợp với tình hình và gắn nhiệm vụ chính trị của từng đơn vị.​

Đồng thời, tăng cường giáo dục đạo đức công vụ, nâng cao ý thức trách nhiệm phục vụ của đội ngũ cán bộ; thực hiện nghiêm pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo, phòng chống tham nhũng, hướng dẫn, đôn đốc, chỉ đạo, giải quyết kịp thời khiếu nại, tố cáo, phản ánh của người dân. Tiếp tục đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, phong trào hành động cách mạng của quần chúng, nhất là phong trào thi đua “Dân vận khéo” trong đơn vị, gắn với các phong trào thi đua, yêu nước và việc “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.

Phát biểu tại Hội nghị, đồng chí Trương Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ cho biết: Ban Cán sự Đảng Chính phủ đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại tố cáo. Trong đó, chỉ đạo công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật khiếu nại, tố cáo và triển khai thi hành Luật Tố cáo năm 2018; chỉ đạo công tác tiếp dân, nhất là trách nhiệm tiếp công dân định kỳ và đột xuất của Chủ tịch UBND các cấp, công khai tiếp dân, tăng cường đối thoại, tiếp dân tại cơ sở, nơi xảy ra vụ việc khiếu nại, tố cáo, giải quyết kịp thời những bức xúc của dân, không để phát sinh thành “điểm nóng”, gây phức tạp về an ninh trật tự.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình phát biểu tại Hội nghị

“Trong quá trình tiếp dân, cán bộ phải đặt mình vào vị trí của người dân, cầu thị, lắng nghe ý kiến người dân để có biện pháp giải quyết đúng chính sách, pháp luật, hợp lòng dân, tạo đồng thuận trong xã hội”, Phó Thủ tướng Thường trực nêu rõ.

Đồng thời, chỉ đạo thực hiện các giải pháp nhằm chấn chỉnh, nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Phó Thủ tướng Thường trực cũng thẳng thắn nêu lên những hạn chế cần khắc phục. Đó là, nhiều vụ việc dân vẫn kéo về Trung ương do một số địa phương chậm giải quyết, thiếu trách nhiệm, trong đó có một số vụ việc liên quan đến thu hồi đất. Vì vậy, nơi nào chính quyền gần dân, sát sao, minh bạch, công khai thì không có khiếu nại, tố cáo. Có địa phương tuy ít công trình nhưng lại phát sinh nhiều khiếu nại tố cáo.

Trước tình hình khiếu nại, tố cáo còn diễn biến phức tạp, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương thực hiện đồng bộ các giải pháp lớn để chấn chỉnh những hạn chế, bất cập, nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Một là, chấn chỉnh những tồn tại, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, nhằm hạn chế phát sinh khiếu nại, tố cáo, nhất là trong việc xây dựng, tổ chức thực hiện chính sách pháp luật có liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân. Thủ trưởng các cơ quan hành chính phải thực hiện đầy đủ trách nhiệm giải trình, kiên quyết xử lý vi phạm và  thông báo công khai trước dân.

Tăng cường thanh tra, kiểm tra trách nhiệm trong lĩnh vực quy hoạch, đầu tư, xây dựng phát triển đô thị, chấn chỉnh việc xử lý triệt để những tồn tại, sai phạm trong công tác quản lý đất đai. Việc thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phải công khai, minh bạch, đúng chính sách, pháp luật, bảo đảm cho người bị thu hồi đất có cuộc sống ổn định, bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ, bảo đảm hài hoà về lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người sử dụng đất.

Hai là, giao Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Thanh tra Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp và cơ quan liên quan đánh giá đầy đủ, sát thực tế việc thi hành Luật Đất đai, nhất là các bất cập là nguyên nhân phát sinh khiếu nại, tố cáo, nghiên cứu, trao đổi, bổ sung các quy định về giá đất, thu hồi, bồi thường, tái định cư, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất để giải quyết căn cơ các vấn đề là nguyên nhân phát sinh khiếu nại, tố cáo, bảo đảm quyền lợi chính đáng của người được thu hồi đất.

Ba là, giao Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp và cơ quan có liên quan nghiên cứu, đề xuất các giải pháp tạo điều kiện thuận lợi, khuyến khích công dân khởi kiện các quyết định hành chính và hành vi hành chính ra Toà án. Yêu cầu thủ trưởng các cơ quan hành chính, công chức khi có quyết định hành chính phải thực hiện nghiêm túc Luật Tố tụng hành chính, tham gia phiên toà, tranh tụng, đối thoại, thi hành nghiêm túc bản án hành chính đã có hiệu lực pháp luật.

Bốn là, yêu cầu Chủ tịch UBND các cấp phải nắm chắc tình hình giải quyết khiếu nại tố cáo xảy ra trên địa bàn, giải quyết kịp thời, đúng pháp luật các vụ việc thuộc thẩm quyền. Khi xảy ra khiếu nại tố cáo đông người, phức tạp, dư luận quan tâm, Chủ tịch UBND phải đề cao giải quyết kịp thời, không để phát sinh thành “điểm nóng” gây phức tạp tình hình.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ mong muốn, thời gian tới, Ban Cán sự Đảng Chính phủ sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ban Dân vận Trung ương lãnh đạo, chỉ đạo các bộ, ngành địa phương tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp, chấn chỉnh những tồn tại, hạn chế để nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Phát biểu kết luận Hội nghị, đồng chí Trương Thị Mai đánh giá cao sự nỗ lực của Thanh tra Chính phủ, chính quyền các địa phương, đơn vị, tổ chức có liên quan trong việc giải quyết những vấn đề liên quan đến công tác tiếp dân, việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của người dân. Theo báo cáo của Thanh tra Chính phủ thì 6 tháng đầu năm đã giảm đơn thư, giảm người dân đến các trụ sở tiếp dân và giảm các vụ việc phức tạp. Các cơ quan hành chính nhà nước các cấp đã tăng cường công tác tiếp dân, tăng cường đối thoại để giảm những vấn đề bức xúc của dân; lồng ghép công tác vận động nhân dân trong quá trình tiếp dân giải quyết khiếu nại của dân - đó chính là công tác dân vận chính quyền.

Đồng chí Trương Thị Mai phát biểu kết luận Hội nghị

Đồng chí Trương Thị Mai cũng đánh giá, ghi nhận việc Thanh tra Chính phủ tiếp tục tìm giải pháp, quyết liệt hơn và dám đối mặt với những vụ việc khó khăn để giải quyết, cũng như tiếp dân trong những vụ việc phức tạp nhất để lắng nghe, giải quyết. Lấy vụ Thủ Thiêm làm ví dụ cho sự vào cuộc của Thanh tra Chính phủ, đồng chí Trương Thị Mai cho rằng, hình ảnh Thanh tra Chính phủ tiếp dân trong những vụ việc phức tạp góp phần để người dân có sự tin tưởng, yên tâm, tin vào cơ quan Nhà nước.

Đồng chí Trương Thị Mai nhấn mạnh: Mục tiêu cuối cùng là thông qua công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo để giảm bớt khiếu kiện, khiếu nại, giảm bớt những vụ việc phức tạp, đông người, kéo dài, tạo sự tin tưởng của người dân. Cùng với đó, cần nâng cao trách nhiệm của chính quyền các cấp trong quá trình thực thi pháp luật và giải quyết khiếu nại, tố cáo; khi nhân dân đồng thuận, tin tưởng, ủng hộ thì sẽ giảm nhanh các vụ việc khiếu nại, tố cáo và khiếu kiện đông người.

Ðồng chí Trương Thị Mai bày tỏ tin tưởng sáu tháng cuối năm Thanh tra Chính phủ và các địa phương, đơn vị liên quan sẽ tiếp tục thực hiện tốt công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo, bảo đảm người dân tăng thêm sự tin tưởng, ủng hộ chính quyền. Ðồng chí Trương Thị Mai mong muốn Thanh tra Chính phủ và Ban Dân vận Trung ương sẽ rà soát đánh giá các vụ việc còn tồn tại để từ đó giám sát xem nơi nào làm tốt, nơi nào thực hiện chưa tốt để sớm có biện pháp xử lý...

Tin và ảnh: Hà Thanh