Tại phiên họp, Chính phủ đã nghe báo cáo và thảo luận về tình hình triển khai thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ, tình hình kinh tế - xã hội tháng 4 và 4 tháng đầu năm 2016; Báo cáo về việc xử lý sự cố môi trường gây cá chết hàng loạt ở một số tỉnh ven biển miền Trung; Tờ trình phê chuẩn Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP); dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về phát triển doanh nghiệp Việt Nam và một số nội dung quan trọng khác.
Thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội tháng 4 và 4 tháng đầu năm 2016, Chính phủ cho rằng trong bối cảnh kinh tế thế giới có những diễn biến phức tạp, khó lường. Ở trong nước, thiên tai, hạn hán xâm nhập mặn ở một số địa phương, sự cố môi trường nghiêm trọng làm hải sản chết bất thường ở một số tỉnh ven biển miền Trung; lạm phát có xu hướng tăng (4 tháng đầu năm đã tăng 1,33% trong khi cả năm 2015 là 0,63%), sức ép về tăng giá còn rất lớn; song với sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt của Chính phủ, sự nỗ lực của các Bộ, ngành, địa phương, tình hình kinh tế - xã hội tháng 4 và 4 tháng đầu năm 2016 tiếp tục chuyển biến tích cực trên hầu hết các lĩnh vực.
Khu vực dịch vụ vẫn giữ được đà phục hồi và tăng trưởng Quý I/2016 cao hơn cùng kỳ năm trước; cơ cấu xuất nhập khẩu có chuyển biến, 4 tháng đầu năm xuất siêu 1,46 tỷ USD; vốn FDI thực hiện tăng 12%, vốn đăng ký cấp mới tăng gần 90%; khách quốc tế tăng 17,8% so với cùng kỳ.
Doanh nghiệp có bước phát triển tích cực. Trong 4 tháng đầu năm, có 34.721 doanh nghiệp thành lập mới với số vốn đăng ký trên 248 nghìn tỷ đồng (so với cùng kỳ năm trước, số doanh nghiệp tăng 22,9%, số vốn đăng ký tăng 52,8%).
Các lĩnh vực lao động, việc làm, phát triển văn hoá xã hội, bảo đảm an sinh xã hội được quan tâm và đạt kết quả tích cực; hỗ trợ thiết thực cho các vùng bị thiên tai, hạn hán, xâm nhập mặn, vùng bị sự cố môi trường, hải sản chết nhằm khôi phục sản xuất, ổn định đời sống nhân dân. An ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được bảo đảm. Trật tự an toàn giao thông có chuyển biến; tình trạng ùn tắc, tai nạn giao thông giảm đáng kể.
Tuy nhiên kinh tế đất nước vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, kinh tế vĩ mô ổn định nhưng chưa vững chắc; lạm phát có xu hướng tăng. Tốc độ tăng GDP đạt thấp hơn cùng kỳ năm trước. Đời sống nhân dân, nhất là ở các vùng thiên tai, hạn hán, xâm nhập mặn, vùng bị ô nhiễm môi trường biển còn gặp nhiều khó khăn.
Phát biểu kết luận phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh đây là phiên họp đầu tiên của Chính phủ sau khi được kiện toàn có 21 thành viên Chính phủ mới. Phương thức chỉ đạo điều hành của Chính phủ là phải tập trung vào kiến tạo phát triển, phục vụ người dân doanh nghiệp, đồng thời nhấn mạnh, mặc dù có rất nhiều khó khăn thách thức nhưng không điều chỉnh mục tiêu, nhiệm vụ của năm 2016, trong đó phấn đấu đạt tăng trưởng GDP 6,7%, kiểm soát tốt lạm phát, giữ vững ổn định vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, trước hết về ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng, cần điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng linh hoạt, hiệu quả; giảm dần lãi suất cho vay; bảo đảm tăng trưởng tín dụng, tập trung cho các lĩnh vực ưu tiên gắn với nâng cao chất lượng tín dụng. Tăng cường chống thất thu, chuyển giá, giảm nợ đọng thuế; triệt để tiết kiệm chi thường xuyên; cơ cấu lại chi ngân sách gắn với đẩy mạnh xã hội hóa đơn vị sự nghiệp công lập; tăng cường quản lý, sử dụng hiệu quả nợ công, không để vượt trần.
Có giải pháp đẩy nhanh tiến độ giải ngân các dự án đầu tư công; sớm hoàn thiện phương án phân bổ kế hoạch đầu tư công trung hạn và chủ trương đầu tư các chương trình mục tiêu giai đoạn 2016-2020. Thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh xúc tiến thương mại, thúc đẩy xuất khẩu, nhất là các mặt hàng nông sản; kiểm soát nhập khẩu, triển khai các hàng rào kỹ thuật, phi thuế quan phù hợp; tăng cường phòng chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.
Tiếp tục đẩy mạnh tái cơ cấu nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới, tập trung chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, thích ứng với biến đổi khí hậu, nhất là ở đồng bằng sông Cửu Long; bảo đảm cân đối cung cầu lương thực, thực phẩm và có kế hoạch xuất khẩu gạo phù hợp.
Giao Văn phòng Chính phủ phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, VCCI đôn đốc, theo dõi, giám sát, đánh giá kết quả giải quyết các kiến nghị của doanh nghiệp tại Hội nghị Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp vừa qua và báo cáo kết quả với Thủ tướng Chính phủ.
Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm trực tiếp trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về: xây dựng, thực hiện kế hoạch, lộ trình cụ thể triển khai ngay Nghị quyết số 19-2016/NQ-CP và Nghị quyết của Chính phủ về phát triển doanh nghiệp; tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bức xúc; đơn giản và công khai thủ tục hành chính; loại bỏ giấy phép con không phù hợp; tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, khuyến khích khởi nghiệp.
Về bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống mọi mặt của người dân, Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành hữu quan, các địa phương khẩn trương triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn thực phẩm. Thực hiện các biện pháp chủ động phòng chống dịch bệnh, nhất là sốt rét và sốt xuất huyết. Rà soát, chuẩn bị các điều kiện, tổ chức tốt kỳ thi THPT, tuyển sinh đại học cao đẳng năm 2016; có biện pháp tạo chuyển biến về chất lượng giáo dục ở các cấp, đặc biệt là giáo dục đại học và sau đại học trong đó có chấn chỉnh việc đào tạo tiến sĩ. Các Bộ, ngành và địa phương chú trọng thực hiện các giải pháp phát triển du lịch, bảo đảm an toàn cho du khách. Tổ chức triển khai hiệu quả các giải pháp về giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới. Tăng cường thực hiện các giải pháp, nhất là siết chặt quản lý các phương tiện vận tải hành khách; kiểm tra, tuần tra lưu động, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trật tự, an toàn giao thông.
Về hiện tượng hải sản chết tại một số tỉnh ven biển miền Trung, hiện nay các cơ quan chức năng đang tích cực thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, sớm có kết luận khách quan, khoa học nguyên nhân hải sản chết bất thường và công bố công khai; đồng thời rà soát tất cả cơ sở sản xuất có xả thải; khôi phục, ổn định sản xuất; hỗ trợ gạo, tiền, ưu đãi tín dụng cho người dân bị ảnh hưởng; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về môi trường và hành vi lợi dụng, kích động gây rối an ninh trật tự.
Liên quan đến tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn và hiện tượng thời tiết cực đoan như giông, lốc, mưa đá…, Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương thực hiện các biện pháp cấp bách trợ giúp kịp thời, không để người dân đói, khát, bệnh tật, sớm ổn đinh cuộc sống, khôi phục sản xuất. Tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn và có biện pháp phòng chống, ứng phó hiệu quả cả trước mắt và lâu dài.
Về phòng chống tham nhũng lãng phí, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định quyết tâm xây dựng Chính phủ liêm chính, minh bạch, hiệu quả; nói không với tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Yêu cầu Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm trực tiếp trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về quán triệt và thực hiện các giải pháp phòng chống tham nhũng, lãng phí, nhất là trong kê khai, kiểm soát kê khai tài sản, thu nhập; công khai, minh bạch trong thực thi chính sách, thủ tục hành chính; phát động phong trào thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong toàn xã hội; nâng cao hiệu lực hiệu quả kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử và xử lý nghiêm, đúng pháp luật hành vi tham nhũng lãng phí; tăng cường giám sát và phòng chống tham nhũng trong các cơ quan bảo vệ pháp luật;…
Về quốc phòng, an ninh, đối ngoại, Thủ tướng nhấn mạnh cần theo dõi sát, nắm chắc tình hình, chủ động triển khai các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn kịp thời mọi hoạt động chống phá, kích động gây rối và các loại tội phạm. Đồng thời tăng cường phối hợp giữa các lực lượng thực thi pháp luật trên biển, bảo vệ chủ quyền biển đảo, bảo vệ, hỗ trợ ngư dân và xử lý nghiêm hành vi đánh bắt hải sản, xâm phạm các vùng biển của nước ta; chủ động ứng phó với các tình huống phát sinh liên quan đến chủ quyền biển đảo. Giữ vững trật tự, an toàn xã hội, tập trung bảo vệ an toàn bầu cử Quốc hội khóa XIV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021. Triển khai hiệu quả Chương trình hoạt động đối ngoại của Đảng và Nhà nước.
Đối với công tác thông tin truyền thông, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, các bộ, ngành, địa phương cần chủ động thông tin kịp thời về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; sự quản lý, chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, chính quyền địa phương; tình hình kinh tế - xã hội, quốc phòng an ninh, đối ngoại và những vấn đề xã hội quan tâm. Đưa tin kịp thời, khách quan, trung thực, đặc biệt không đưa các tin gây hoang mang cho nhân dân. Đề cao vai trò và trách nhiệm của các cơ quan thông tin truyền thông, báo chí và người đứng đầu; xử lý nghiêm các vi phạm, đưa tin không đúng sự thật. Làm tốt công tác bảo đảm an ninh, an toàn thông tin mạng.
Tại phiên họp này, Chính phủ cũng đã thảo luận dự thảo Nghị quyết về phát triển doanh nghiệp Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ giao Văn phòng Chính phủ phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, VCCI tiếp thu những ý kiến phù hợp, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết, sớm trình Thủ tướng ký ban hành. Thủ tướng nhấn mạnh Nghị quyết phải thể hiện rõ thông điệp đã công bố với doanh nghiệp là tháo gỡ khó khăn vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp phát triển; Nghị quyết phải được triển khai ngay sau khi ban hành, sớm biến chủ trương, chính sách thành hành động cụ thể của mỗi cán bộ, công chức, tạo động lực mới cho phát triển doanh nghiệp ./.
Vy Thái Ninh