Khởi đầu gian nan xây dựng nền móng hệ thống điện XHCN  

Ngày 6/10/1969, Công ty Điện lực, tiền thân của Tổng Công ty Điện lực miền Bắc, được thành lập với vai trò là một doanh nghiệp Nhà nước chuyên trách lĩnh vực điện. 

Những ngày đầu thành lập, các cơ sở điện lực bị đánh phá bởi chiến tranh tàn phá nặng nề, các cơ sở vật chất, trang thiết bị lạc lậu, những người công nhân viên của công ty vừa khẩn trương sản xuất vừa sẵn sàng chiến đấu, mở rộng các công trình điện mới, nhiều cán bộ công nhân viên đã anh dũng hi sinh.

Để đảm bảo dòng diện của tổ quốc được vận hành liên tục, công ty đã khôi phục các cơ sở điện lực bị tàn phá. Cuối năm 1973, Công ty đã hoàn toàn phục hồi hệ thống lưới điện, cùng với việc đưa 12 lò hơi, 11 tổ máy vào vận hành, nâng công suất từ 181MW khi tiếp nhận lên 231MW. Đời sống nhân dân miền Bắc thời kỳ đó cải thiện đáng kể vì được cung cấp nguồn điện ổn định cho sản xuất và sinh hoạt.  

Sau năm 1975, đất nước thống nhất, Công ty điện lực được đổi tên thành Công ty điện lực miền Bắc, ngành Điện lực Việt Nam được chia thành  ba Công ty Điện lực quản lý tương ứng với ba miền là: Công ty Điện lực miền Bắc, Công ty Điện lực miền Trung và Công ty Điện lực miền Nam. Từ đây các thế hiện cán bộ của Điện lực miền Bắc vào gây dựng nên các Công ty Điện lực ở miền Trung và Nam phục vụ sự phát triển đi lên của đất nước hình chữ S thống nhất một mối, Bắc Nam chung một nhà. 

Bắt đầu từ đây, Công ty Điện lực miền Bắc tập trung nguồn lực xây dựng hệ thống điện miền Bắc, nỗ lực khắc phục hư hại sau chiến tranh. Đồng thời, Công ty đã phục hồi và tiến hành mở rộng các cơ sở điện sẵn có ở các thành phố lớn. Đặc biệt ở thủ đô Hà Nội, Điện lực miền Bắc là đơn vị đã xây dựng mới đường dây 220kV đầu tiên của cả nước. Đến cuối năm 1980, nguồn và lưới điện đáp ứng phụ tải của công nghiệp địa phương tăng hơn 1,4 lần, của công nghiệp Trung ương đã tăng hơn 1,6 lần. Sự tăng trưởng này còn tiếp tục khi nhiều tổ máy mới được đưa vào vận hành sản xuất, sản lượng điện được nâng cao lên hàng tỉ kWh trong giai đoạn 1981 – 1987. Đặc biệt, Nhà máy Thủy điện Hòa Bình được hoàn thành và đưa vào sản xuất vào năm 1994 đã giúp tăng thêm 20% sản lượng điện cho toàn hệ thống điện miền Bắc, giải quyết được phần nào tình trạng thiếu điện ở miền Trung và các khu vực vùng sâu, vùng xa. Điều đó đã tạo đà cho Công ty Điện lực 1 luôn hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu kế hoạch đề ra, đạt mức tăng trưởng bình quân cung ứng điện hàng năm đạt từ 10% - 13% trong giai đoạn 2000-2009.

Kiên định vì niềm tin thắp sáng

Thực hiện việc tái cơ cấu, sắp xếp bộ máy tổ chức để thực sự lớn mạnh trong vai trò trung tâm của năng lượng ở miền Bắc, tháng 2/2010, EVNNPC chính thức thành lập trên cơ sở điều chỉnh lại bộ máy của Công ty Điện lực 1 và tiếp nhận quản lý trực tiếp thêm các Công ty TNHH Điện lực Ninh Bình, Hải Phòng và Hải Dương. Giai đoạn này, công ty tăng trưởng mạnh về sản lượng điện thương phẩm với mức tăng so với năm 2000 gấp 4 lần, tương ứng đạt tới 23 tỷ kWh. 

Mai Phương