Xác định nông dân là chủ thể trong thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (XDNTM), từ năm 2013 đến nay, Hội Nông dân (HND) tỉnh triển khai sâu rộng các chương trình, phong trào, hoạt động đến các cấp Hội, hội viên (HV), nông dân đem lại hiệu quả thiết thực.
Để HV nắm rõ từng nội dung, nhiệm vụ trong XDNTM thực hiện phù hợp với địa phương, HND tỉnh đã phối hợp với các sở, ban, ngành chức năng, đoàn thể tổ chức các hoạt động tuyên truyền về XDNTM cho HND xã, HV cơ sở, như: Công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình; phòng, chống tệ nạn xã hội; xây dựng và thực hiện quy ước bản, làng; vệ sinh môi trường; đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa; Đề án “Nâng cao vai trò, trách nhiệm của HND Việt Nam trong phát triển nông nghiệp, XDNTM và xây dựng giai cấp nông dân giai đoạn 2010 - 2020” và các đề án phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội; phổ biến kinh nghiệm, hướng dẫn tổ chức sản xuất... Qua đó, HV, nông dân nâng cao nhận thức, tích cực tham gia vào các phong trào, cuộc vận động, mô hình phát triển kinh tế.
Phong trào “Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững”, có hàng nghìn HV mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, thâm canh tăng vụ… Gần 27.000 HV vay vốn các ngân hàng với tổng dư nợ trên 950 tỷ đồng; 2.565 hộ vay vốn Quỹ “Hỗ trợ nông dân” các cấp trên 33 tỷ đồng để phát triển kinh tế gia đình… Xây dựng 550 mô hình kinh tế hộ; 267 mô hình kinh tế tập thể, tổ hợp tác sản xuất; trên 14.000 hộ đạt danh hiệu sản xuất, kinh doanh giỏi các cấp; gần 500 HV điển hình trên các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh; 1.651 hộ HV, nông dân thoát nghèo. Nhiều xã có mô hình cây, con thế mạnh sản xuất thành hàng hóa.
Nhiều mô hình kinh tế hộ, hợp tác xã, tổ hợp tác xã phát triển, diện mạo nông thôn từng bước được nâng lên, qua đó nông dân tích cực tham gia đóng góp nhân lực, vật lực cho XDNTM. Trong 5 năm, HV, nông dân toàn tỉnh đã hiến trên 61.000 m2 đất, ủng hộ gần 5 tỷ đồng, trên 200.000 ngày công để làm đường nông thôn, xây dựng nhà văn hóa, sửa chữa trường, lớp học và mương thủy lợi; giúp 234.000 ngày công và gần 8 tỷ đồng cho hộ nghèo lúc gặp khó khăn hoạn nạn, phát triển kinh tế hộ…
Đồng chí Lê Thị Minh Thu, Phó Chủ tịch HND huyện Nguyên Bình cho biết: Triển khai thực hiện phong trào XDNTM, các cấp HND đạt được nhiều lĩnh vực, nổi bật nhất là xây dựng nếp sống văn hóa mới, vệ sinh môi trường nông thôn. HV, nông dân thay đổi phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn hóa mới; phong trào văn hóa, văn nghệ, giữ gìn bản sắc dân tộc phát triển nhanh, thành lập được các đội văn nghệ xóm, trong đó có HV, nông dân tham gia. Nhiều xóm, bản xây dựng hoàn chỉnh hệ thống giao thông nông thôn, thủy lợi, nhà văn hóa, ủng hộ, giúp đỡ nhiều hộ HV nông dân thoát nghèo, xóa nhà tạm…, tạo nên diện mạo mới của nông thôn thời kỳ đổi mới. Trong bảo vệ môi trường nông thôn, có nhiều HV đã di dời chuồng gia súc ra khỏi gầm sàn nhà ở, xây nhà tiêu hợp vệ sinh; xây lắp bể Biogas, hố rác tại hộ gia đình... Qua thực hiện các phong trào, HV, nông dân đã góp phần nâng cao tiêu chí, chất lượng hộ nông dân đạt Gia đình văn hóa, có trên 90% hộ HV, nông dân và 85% bản, xóm đạt danh hiệu văn hóa.
HV, nông dân các cấp còn tích cực tham gia cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; tham gia phong trào giữ gìn vệ sinh môi trường nông thôn, nâng cao sức khỏe nhân dân; thực hiện nếp sống mới trong việc cưới, việc tang..., nên số hộ nông dân được công nhận Gia đình văn hóa hằng năm tăng. Năm 2013 có trên 52.500 hộ, đến năm 2017 có trên 64.000 hộ đạt Gia đình văn hóa.
Về hiệu quả triển khai XDNTM trong HND, đồng chí Trương Văn Hợp, Phó Chủ tịch HND tỉnh khẳng định: Vận động, thu hút HV, nông dân tích cực tham gia các phong trào, mô hình kinh tế XDNTM đã nâng cao nhận thức HV phát huy tinh thần tự lực, tự cường để phấn đấu thực hiện các tiêu chí về XDNTM. Qua đó, đã góp phần cùng cả hệ thống chính trị đẩy mạnh XDNTM. Đến hết năm 2017, toàn tỉnh có 10 xã đạt 19 tiêu chí, 1 xã đạt 17 tiêu chí, 29 xã đạt 10 - 14 tiêu chí; 142 xã còn lại tiếp tục phấn đấu đạt từ 5 - 9 tiêu chí. Tạo bước chuyển biến trong nông nghiệp, nông dân, nông thôn từ đầu tư hạ tầng cơ sở, phát triển sản xuất, HV, nông dân cơ bản có cuộc sống ổn định và từng bước vươn lên làm giàu.
Với nỗ lực của cán bộ, HV, HND các cấp trong tỉnh đã góp phần tạo nên những khởi sắc của nông thôn và đời sống nông dân. Thời gian tới, các cấp HND tiếp tục vận động HV, nông dân phát huy vai trò chủ thể trong phong trào XDNTM, giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí đã hoàn thành, đồng thời nỗ lực cùng các địa phương thực hiện hoàn thành 19 tiêu chí XDNTM.
Trường Hà