Tỷ lệ thu đạt cao

Ông Nguyễn Xuân Điệp, Phó trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện cho biết, trước thực trạng về vệ sinh môi trường ở nông thôn, năm 2015, UBND huyện giao Hợp tác xã (HTX) Môi trường huyện xây dựng đề án thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải giai đoạn 2015-2021. Theo đó, HTX có trách nhiệm thu gom rác tại điểm cố định của các xã, sau đó đưa đến khu xử lý 3-6 buổi/tuần, tùy theo lượng rác phát sinh.

Để vận chuyển rác tới nơi tập kết, người dân phải trả phí cho hoạt động này, mức thu theo quy định đối với hộ nông thôn 10-15 nghìn đồng/tháng; hộ kinh doanh, nhà hàng, khách sạn 100 nghìn đồng/tháng. Hiện, 100% xã, thị trấn đã tổ chức thu phí, trong đó tỷ lệ thu đạt khoảng 80 - 85% và mức thu chủ yếu bằng hoặc cao hơn so với quy định.

Xã Thượng Lan từng là “điểm nóng” về rác thải, một phần do thu phí vệ sinh đạt thấp. Nhằm thay đổi nhận thức của người dân về việc góp sức, góp của cùng chính quyền xử lý chất thải sinh hoạt, năm 2016, UBND xã giao Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) xã đảm nhận công tác tuyên truyền, vận động gia đình hội viên.

Chị Nguyễn Thị Phượng, Chủ tịch Hội cho biết: Ngay khi nhận nhiệm vụ, Ban Chấp hành Hội cùng các thành viên tổ tự quản chia 3 nhóm đến từng hộ dân tuyên truyền về trách nhiệm khi xả rác ra môi trường; hướng dẫn cách phân loại rác thải. UBND xã thành lập đội thu phí do các ban, ngành, đoàn thể phụ trách, xã trực tiếp quản lý tiền phí, điều hành công việc, chi trả thù lao. Nhờ đó, hơn 90% hộ dân trong xã đã đóng phí vệ sinh môi trường với mức 100 nghìn đồng/hộ/năm; tăng 20% so với cùng kỳ năm trước.

Ở xã Bích Sơn, những trường hợp không đóng phí sẽ bị nhắc nhở trên loa truyền thanh và đây được coi là một trong những tiêu chí để bình xét danh hiệu gia đình văn hóa cuối năm. Nhờ đó tỷ lệ thu phí đạt hơn 90%. Ở vùng ven khu, cụm công nghiệp, có nhiều công nhân sinh sống, lượng rác thải hằng ngày lớn nên các xã Hoàng Ninh, Vân Trung, Hồng Thái, Quang Châu ngoài thu phí theo hộ còn tổ chức thu theo số phòng trọ nhằm bảo đảm nguồn kinh phí duy trì hoạt động của các tổ tự quản.

Thêm sạch làng, đẹp ngõ

Việc thu phí vệ sinh là nhằm bù đắp một phần cho hoạt động thu gom, vận chuyển và xử lý rác. Những ngày này, đi dọc các tuyến đường xã Tự Lạn không còn tình trạng rác thải tràn lan. Tìm hiểu được biết, trước đây việc thu phí môi trường trên địa bàn xã chưa hiệu quả, thậm chí có thôn “bỏ trắng”. Thù lao của các thành viên tổ tự quản thấp dẫn đến việc thu gom rác thải không được duy trì thường xuyên. Từ khi các thôn đưa vào hương ước, người dân đã thực hiện nghiêm quy định, thu theo nhân khẩu (4 nghìn đồng/người/tháng) hoặc 15 nghìn đồng/hộ/tháng. Chị Nguyễn Thị Mai, tổ tự quản thôn Rãnh chia sẻ: “Thôn có 600 nhân khẩu, trong đó khoảng 550 người nộp phí. Tổ có 3 thành viên nên mỗi người được 700 nghìn đồng/tháng. Thu nhập tuy còn thấp song đã cải thiện nhiều so với trước, do đó chúng tôi tăng thời gian đi làm từ 8 lên 12 buổi/tháng”.

Tỷ lệ thu phí đạt cao giúp các địa phương có thêm kinh phí tổ chức hiệu quả công tác xử lý chất thải sinh hoạt, ngăn chặn tình trạng ô nhiễm môi trường. Ngoài ra còn đầu tư mua sắm đồ dùng chuyên dụng, bảo hộ lao động… Đơn cử, thôn Chùa, xã Tăng Tiến vừa mua thêm 3 xe rác; xã Thượng Lan, Hồng Thái hỗ trợ bảo hiểm y tế cho thành viên tổ tự quản môi trường. Theo ông Nguyễn Văn Tuấn, Chủ tịch UBND xã Thượng Lan, từ khi người dân tham gia đóng phí vệ sinh đầy đủ, xã có kinh phí thuê xe tải chuyển rác đến điểm tập kết của huyện nên trên địa bàn xã không còn điểm tồn lưu rác như trước.

Ông Nguyễn Văn Phương, Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết, cách làm của huyện là đẩy mạnh tuyên truyền cho người dân về trách nhiệm nộp phí phục vụ việc thu gom, vận chuyển rác từ nhà đến nơi tập kết, tránh tâm lý trông chờ vào chính quyền. Cùng đó, gắn nhiệm vụ này với trách nhiệm người đứng đầu địa phương; một số nơi đã đưa việc thu phí vào chỉ tiêu bình xét, thôn, xã, gia đình văn hóa… UBND huyện tiếp tục chỉ đạo các thôn còn lại sớm đưa quy định nộp phí vệ sinh vào quy ước, hương ước; chỉ đạo UBND xã Minh Đức khẩn trương kiện toàn thành viên các tổ tự quản, hoàn thành trong tháng 9 này; các đơn vị còn lại tiếp tục duy trì hiệu quả hoạt động thu gom, vận chuyển rác thải để người dân tin tưởng, hài lòng. Các đoàn thể đẩy mạnh tuyên truyền, phấn đấu nâng tỷ lệ thu phí đạt 90%.

Hoài Thu