Vị thế đất nước ngày càng được nâng cao

Thảo luận về Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2011 - 2016 của Chủ tịch nước, đại biểu Trần Du Lịch (TP Hồ Chí Minh) và nhiều đại biểu khẳng định, kết quả công tác nhiệm kỳ của Chủ tịch nước đã góp phần quan trọng cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân phát huy truyền thống yêu nước và sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện và đồng bộ công cuộc đổi mới; quan tâm giải quyết có hiệu quả những vấn đề quốc kế dân sinh và những vấn đề bức xúc trong xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Đồng thời tăng cường tiềm lực quốc phòng - an ninh, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc; thúc đẩy quan hệ đối ngoại đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả, nâng cao vị thế của nước ta trong khu vực và trên trường quốc tế, giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước. Đại biểu Nguyễn Anh Sơn (Nam Định) cho rằng, trong nhiệm kỳ của Chủ tịch nước, có những điểm sáng là: Chỉ đạo sát sao công tác cải cách tư pháp, góp phần xây dựng nền tư pháp trong sạch, vững mạnh, dân chủ, nghiêm minh, bảo vệ công lý, phục vụ nhân dân, phụng sự Tổ quốc, xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Triển khai tích cực và hiệu quả chương trình công tác đối ngoại, góp phần thúc đẩy quá trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và toàn diện của nước ta; luôn dành thời gian tìm hiểu tình hình đời sống, sản xuất của nhân dân, lắng nghe, chia sẻ tâm tư, nguyện vọng và kiến nghị của các tầng lớp nhân dân.

Về một số hạn chế, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP Hồ Chí Minh) và nhiều đại biểu cho rằng, trong nhiệm kỳ, trước một số vấn đề quốc kế dân sinh hệ trọng, bức xúc, Chủ tịch nước chưa thực hiện quyền yêu cầu Chính phủ họp bàn về vấn đề mà Chủ tịch nước xét thấy cần thiết để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định tại Điều 90 Hiến pháp; công tác kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn vay nước ngoài nhằm bảo đảm hiệu quả và khả năng trả nợ còn hạn chế… Các đại biểu nêu lên nguyên nhân khách quan của những hạn chế, khi một số nhiệm vụ và quyền hạn của Chủ tịch nước được Hiến pháp và pháp luật quy định, song trên thực tế còn thiếu cơ chế cụ thể, chưa đủ hiệu lực thực thi cho nên khi triển khai còn vướng mắc.

Tập trung hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN

Thảo luận về Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2011 - 2016 của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, nhiều ý kiến nhấn mạnh, thành công lớn nhất trong nhiệm kỳ là chỉ đạo, điều hành nền kinh tế, kiểm soát tốt lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn, hỗ trợ, kiểm soát thị trường. Đồng thời, chỉ đạo triển khai Hiến pháp năm 2013, tổ chức xây dựng thể chế, đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo điều kiện phát triển sản xuất, kinh doanh; tập trung củng cố nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân, qua đó góp phần đưa nền kinh tế đạt mức tăng trưởng khá cao trong bối cảnh nền kinh tế thế giới và khu vực có nhiều bất ổn, nhiều nước tăng trưởng âm.

Tuy nhiên, đại biểu Đỗ Văn Vẻ (Thái Bình) và một số đại biểu cho rằng, trong nhiệm kỳ, năng lực lãnh đạo, quản lý, chỉ đạo điều hành phát triển kinh tế - xã hội của Chính phủ có lúc còn hạn chế, cho nên việc xây dựng mục tiêu, một số chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội chưa phù hợp; một số cơ chế, chính sách còn thiếu tầm nhìn dài hạn, tính khả thi chưa cao và phản ứng chính sách trong một số trường hợp chưa kịp thời. Việc phát triển thị trường trong nước, khai thác thị trường ngoài nước, đấu tranh với những rào cản thương mại quốc tế hiệu quả chưa cao. Công tác quản lý thị trường, giá cả, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả còn nhiều hạn chế… Trong tổ chức bộ máy, quản lý nền hành chính quốc gia, một số đại biểu cho rằng, kết quả cải cách hành chính chưa cao, một số thủ tục còn phức tạp, rườm rà, chồng chéo, nhiều lĩnh vực vẫn còn tình trạng “xin-cho”, tình trạng nhũng nhiễu, phiền hà người dân chậm được khắc phục. Hệ thống cơ quan hành chính nhà nước chưa đồng bộ, thống nhất; bộ máy hành chính nhà nước còn cồng kềnh, chức năng, nhiệm vụ, phân công, phân cấp chưa rõ ràng, chưa phù hợp cơ chế thị trường. Hiệu quả hoạt động của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chưa cao, năng lực chuyên môn, tinh thần trách nhiệm, phẩm chất, ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận cán bộ, công chức chưa tương xứng với yêu cầu của thời kỳ mới… Việc đấu tranh phòng, chống tham nhũng chưa đạt kết quả như mong muốn, thậm chí, tham nhũng không những chưa được đẩy lùi mà ngày càng phức tạp; tình trạng lãng phí còn xảy ra khá phổ biến; tình trạng “chạy chức, chạy quyền, chạy luân chuyển” ngày càng trầm trọng khiến dư luận xã hội bức xúc mà chưa có biện pháp hữu hiệu ngăn chặn và từng bước đẩy lùi.

Nhiều đại biểu nhấn mạnh, nhiệm kỳ tới, Chính phủ cần đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải cách chế độ công vụ, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, nhất là người đứng đầu. Tiếp tục tăng cường kỷ cương, kỷ luật hành chính trong chỉ đạo, điều hành, thực thi công vụ; chú trọng chất lượng tăng trưởng kinh tế gắn với phát triển bền vững; bảo đảm an sinh xã hội, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, nhất là tình hình nước biển xâm nhập mặn, hạn hán hiện nay. Coi trọng công tác tổng kết thực tiễn, xây dựng mô hình kinh tế phù hợp gắn với hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội. Nâng cao ý thức, trách nhiệm chấp hành pháp luật, tăng cường các biện pháp bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, an toàn giao thông, tiếp tục giảm tai nạn giao thông, ô nhiễm môi trường, vi phạm trật tự xây dựng, mất vệ sinh an toàn thực phẩm, cháy nổ, tai nạn lao động, tệ nạn xã hội và các vi phạm pháp luật, tội phạm.

Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác truy tố, xét xử

Góp ý về công tác nhiệm kỳ 2011 - 2016 của Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng KSND tối cao, đại biểu Nguyễn Thái Học (Phú Yên) và một số đại biểu cho rằng, trong nhiệm kỳ, hai ngành chức năng nêu trên đứng trước yêu cầu, đòi hỏi rất lớn về cải cách tư pháp và đã đạt được những kết quả tích cực. Công tác xây dựng ngành ngày càng đi vào chiều sâu và đạt hiệu quả thiết thực, nhất là chấn chỉnh tác phong, thái độ và xử lý nghiêm những vi phạm của cán bộ, công chức. Chú trọng rà soát, thanh tra, kiểm tra nâng cao chất lượng công tố, xét xử; rà soát việc xử lý án oan sai bảo đảm công khai, minh bạch, trách nhiệm; phối hợp chặt chẽ các cơ quan tư pháp trong hoạt động xét xử, cùng phân tích, đánh giá làm rõ vấn đề để phán quyết, tránh oan sai; đề cao vai trò quyền con người, quyền công dân... Tuy nhiên, chất lượng tranh tụng tại phiên tòa, chất lượng phán quyết vẫn chưa đạt được yêu cầu đề ra, đội ngũ cán bộ hai cơ quan còn thiếu về số lượng, chưa đáp ứng chất lượng, cho nên còn để xảy ra án tồn đọng, án oan sai… Nhiều ý kiến đề nghị, thời gian tới, hai ngành cần tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả các luật, Nghị quyết của QH về công tác tư pháp; đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác truy tố, xét xử, bảo đảm quyền bào chữa, nâng cao chất lượng tranh tụng tại phiên tòa. Có biện pháp mạnh mẽ để kiện toàn tổ chức, nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy, nhất là nâng cao năng lực, trình độ, bản lĩnh, đạo đức nghề nghiệp của thẩm phán và kiểm sát viên. Thường xuyên kiểm tra, thanh tra nội bộ, kỷ luật công vụ, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm minh cách sai phạm tiêu cực trong hoạt động tư pháp.

Trong quản lý kinh tế, hạn chế, thiếu sót lớn nhất là sự thất thoát, lãng phí, đầu tư không hiệu quả. Có không ít công trình xây dựng rất hoành tráng, thí dụ các nhà thi đấu ở các địa phương, mỗi nhà ít cũng vài trăm tỷ, nhiều thì gần nghìn tỷ, nhưng mỗi một năm chỉ sử dụng vài ngày.

Đại biểu Phạm Xuân Thường (Thái Bình)

Khoảng cách giàu nghèo giữa miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số với đồng bào khác ở các vùng miền còn khá xa nhau. Đồng bào dân tộc thiểu số chiếm khoảng 14% dân số cả nước nhưng tỷ lệ hộ nghèo chiếm 47% trong tổng số hộ nghèo cả nước. Chương trình 30a, chính sách đối với huyện nghèo và các chính sách khác được Chính phủ ban hành rất nhiều, nhưng nguồn lực không bảo đảm.

Đại biểu Danh Út (Kiên Giang)

Về trách nhiệm trong các vụ án oan sai, cần đánh giá sự nghiêm túc, thẳng thắn của hai cơ quan TAND tối cao và Viện KSND tối cao khi không tìm cách đùn đẩy, bao che mà đưa vụ việc ra để xem xét, xử lý đem lại công bằng cho người dân, mang lại công lý và sự tin tưởng cho người dân. Đồng thời nhiều vụ việc oan sai đã được hai cơ quan đã tổ chức xin lỗi, công khai bồi thường người dân, đây là một sự cầu thị và do đó niềm tin của người dân cũng tăng lên.

Đại biểu Bùi Văn Phương (tỉnh Ninh Bình)