Đến các xã: Bản Giang, Bản Hon, Bình Lư và Bản Bo (huyện Tam Đường), chúng tôi ấn tượng với diện mạo nông thôn đang trên đà khởi sắc. Mỗi xã được huyện hỗ trợ và định hướng cho bà con phát triển kinh tế - xã hội gắn với giảm nghèo bền vững. Các chương trình, dự án, chính sách của Nhà nước đối với hộ nghèo, người nghèo được huyện triển khai, thực hiện đồng bộ, đạt kết quả tích cực. Bà con chủ động thực hành tiết kiệm, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào chăn nuôi, trồng trọt; sử dụng hiệu quả sự hỗ trợ của Nhà nước và cộng đồng. 5 năm gần đây, tỷ lệ hộ nghèo của huyện mỗi năm giảm từ 3 - 4%. 

Đầu năm 2016, xã Bản Hon có 167 hộ nghèo (chiếm 30,5%). Một số hộ chưa ý thức được việc tự giác vươn lên thoát nghèo mà còn trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước. Trước thực trạng trên, xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động hộ nghèo, hộ cận nghèo tiếp cận vốn vay Ngân hàng Chính sách xã hội; thực hiện chính sách khuyến nông, khuyến lâm gắn với chính sách tín dụng ưu đãi. Đến nay, xã còn 21,7% hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều. Ông Lò Văn Lả - Phó Chủ tịch UBND xã Bản Hon (huyện Tam Đường) cho biết: “Từ nguồn hỗ trợ giảm nghèo của huyện, 2 năm qua, xã Bản Hon tập trung hỗ trợ hộ nghèo, hộ cận nghèo ở bản Bãi Trâu trồng 5ha chè kim tuyên chất lượng cao; bản Thẳm trồng 5ha chè kim tuyên, 5ha cây mắcca và 7ha giổi xanh xen cây chè. Xã vận động bà con đưa giống lúa thuần chất lượng cao vào gieo cấy; nuôi nhốt gia súc sinh sản với quy mô lớn. Năm 2017, toàn xã có 34 hộ thoát nghèo”. 

Xã Bản Bo triển khai thực hiện đồng bộ chính sách, dự án đối với hộ nghèo. Các chương trình phúc lợi xã hội triển khai tại xã như: y tế, giáo dục, văn hóa, an sinh xã hội, góp phần nâng cao nhận thức, đổi thay phương thức sản xuất, tăng thu nhập, thoát nghèo cho người dân. Hiện, xã tín chấp với Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam Chi nhánh tỉnh cho hộ nghèo vay hơn 1 tỷ đồng; hỗ trợ 5 hộ nghèo làm nhà ở. Theo một số hộ cận nghèo ở xã Bản Bo, ngoài sự hỗ trợ cây, con giống của Nhà nước, bà con còn được cán bộ huyện, xã hướng dẫn áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào chăn nuôi, trồng trọt. Xã hướng dẫn hộ nghèo và cận nghèo chuyển đổi nương ngô kém hiệu quả sang trồng chè; sản xuất lúa chất lượng cao theo hướng hàng hóa. Đến nay, đời sống người dân từng bước được cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm dần qua các năm…

Giai đoạn 2016 - 2020, huyện Tam Đường áp dụng chuẩn nghèo mới (tăng gấp 2,7 lần so với chuẩn nghèo cũ). Nhiều xã trên địa bàn huyện có hộ nghèo chiếm trên 50% tổng số hộ, gây khó khăn cho công tác giảm nghèo. Một số người nghèo, hộ nghèo chưa có ý thức tự lực lao động sản xuất vươn lên thoát nghèo. Để đẩy mạnh công tác xóa đói giảm nghèo, huyện hỗ trợ phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế và nhân rộng mô hình giảm nghèo như: hỗ trợ cây, con giống, thiết bị sản xuất nông nghiệp cho 1.575 hộ nghèo. Năm 2017, huyện triển khai 2 mô hình cho 85 hộ nghèo và hộ cận nghèo nuôi ngựa sinh sản tại xã Thèn Sin và trồng dong riềng tại xã Bình Lư. Đến nay, ngựa sinh trưởng, phát triển ổn định. Mô hình dong riềng tại xã Bình Lư bị ảnh hưởng mưa lũ đợt tháng 6 vừa qua làm thiệt hại 11,6ha, còn 19,5ha sinh trưởng, phát triển khá, không có biểu hiện sâu bệnh. Năm 2018, huyện tiếp tục triển khai các mô hình giảm nghèo như: trồng dứa tại xã Nà Tăm; nuôi trâu sinh sản ở các xã: Tả Lèng, Bình Lư...

Từ các giải pháp trên, huyện Tam Đường giảm nhanh tỷ lệ hộ nghèo. Đầu năm 2016, toàn huyện có 4.525  hộ nghèo (chiếm  40,72%). Đến cuối năm 2017, huyện còn  3.719 hộ nghèo (giảm 9,27% hộ nghèo so với đầu năm 2016). Thời gian tới, huyện tiếp tục đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu sản xuất nông nghiệp, chỉ đạo quyết liệt việc áp dụng tiến bộ khoa học, đưa giống mới chất lượng cao vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng, vật nuôi. Đồng thời, đẩy mạnh phát triển kinh tế vùng chè ở xã Bản Bo, cây ăn quả ở các xã: Bản Hon, Bản Giang, sản xuất miến dong ở xã Bình Lư. Huyện phấn đấu cuối năm 2018 giảm 10 - 12% hộ nghèo.

Thu Minh