Cần có nhiều sự thay đổi để có tiếng nói chung giữa cơ quan Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam và các cơ sở y tế tư nhân, nhằm tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn để công tác khám chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT) công bằng và hiệu quả hơn.
Đó là nội dung của hội nghị “Đối thoại chính sách, pháp luật về BHYT” giữa BHXH và Hiệp hội Bệnh viện tư nhân Việt Nam, diễn ra sáng 3-7 tại TPHCM.
Theo BHXH Việt Nam, số tiền khám chữa bệnh BHYT năm 2017 có dấu hiệu tăng, với số chi trong quý 1-2017 tăng 40% so với cùng kỳ năm 2016. Chỉ tính riêng 5 tháng đầu năm 2017, số lượt khám chữa bệnh là 6,19 triệu lượt, số đề nghị cơ quan BHXH thanh toán lên đến 29.642,96 tỷ đồng.
Ông Vũ Xuân Bằng, Phó trưởng ban Thực hiện chính sách BHYT (BHXH Việt Nam), cho rằng vẫn còn tồn tại những hạn chế trong việc thực hiện chính sách BHYT đối với các cơ sở y tế tư nhân. Điển hình là Bộ Y tế chưa ban hành được thông tư quy định tiêu chí và xếp hạng bệnh viện (BV) cho các BV ngoài công lập, dẫn đến vướng mắc trong việc áp giá thanh toán, xác định tuyến chuyên môn kỹ thuật. Bộ Y tế cũng chưa ban hành đầy đủ các quy trình chuyên môn kỹ thuật, hướng dẫn chẩn đoán và điều trị chuẩn, dẫn đến các vướng mắc trong quá trình giám định và thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT. Bên cạnh đó, một số văn bản quy định về khám chữa bệnh của Bộ Y tế chậm được sửa đổi, bổ sung, ví dụ như mức giá một số dịch vụ kỹ thuật được phê duyệt theo Thông tư 37 chưa phù hợp với chi phí thực tế. “Hiện nay có nhiều BV tư nhân kê thêm giường ngoài kế hoạch được phê duyệt. Nhiều BV thay đổi về nhân lực, có những bác sĩ từ BV công ra làm BV tư không đăng ký hành nghề khám chữa bệnh”, ông Vũ Xuân Bằng cho biết.
Theo ông Nguyễn Văn Đệ, Chủ tịch Hiệp hội BV tư nhân Việt Nam, nhiều cơ sở khám chữa bệnh tư nhân hiện gặp nhiều khó khăn do một số tỉnh, thành phố chưa quan tâm tạo điều kiện để những nơi này được ký hợp đồng khám chữa bệnh BHYT. Việc tạm ứng kinh phí khám chữa bệnh BHYT cho các cơ sở y tế trên địa bàn tại một số tỉnh, thành phố còn chậm, chưa đủ số lượng theo quy định.
Cần sự điều chỉnh từ nhiều phía
Bên cạnh những điểm sáng của hệ thống BV ngoài công lập, theo ông Nguyễn Minh Thảo, Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam, vẫn có nhiều BV lợi dụng chính sách thông tuyến để trục lợi bảo hiểm. Một số BV có dấu hiệu gom bệnh nhân để thanh toán BHYT, hoặc chỉ định cho bệnh nhân nằm điều trị nội trú, trong khi điều kiện có thể cho ngoại trú, dẫn đến tình trạng chi phí thanh toán nội trú tăng gấp 10 lần so với kinh phí ngoại trú. Ông Thảo dẫn chứng, có những BV như BV Mắt Tây Nguyên (Đắk Lắk), riêng mổ Phaco tại đây trong năm 2016 là 20 tỷ đồng, trong khi tổng chi phí mổ Phaco tại 5 BV ở khu vực Tây Nguyên chỉ có 10 tỷ đồng. Đây là con số đột biến, cần phải được điều tra làm rõ có hay không tình trạng trục lợi bảo hiểm. Hoặc tại BV Vinmec, cùng loại thuốc, cùng các vật tư, trang thiết bị của một công ty nhưng giá lại cao hơn BV Xanh Pôn, điều này gây lãng phí chi phí BHYT. Ông Thảo cho biết: “Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Y tế và BHXH phối hợp lựa chọn các loại thuốc đã hết bản quyền thì chuyển sang thuốc nhóm 1 chứ không được mua biệt dược nữa, giá thuốc sẽ giảm. Chính phủ cũng giao BHXH phối hợp các địa phương để làm sao mà vẫn loại thuốc đó, đảm bảo chất lượng tốt nhưng giảm chi phí 10% - 15%”.
BHXH Việt Nam và Hiệp hội BV tư nhân Việt Nam đã ký quy chế phối hợp về hợp tác trong việc thực hiện chính sách, pháp luật BHYT. Theo quy chế, hai bên sẽ tăng cường cung cấp, trao đổi thông tin, tổ chức các hoạt động phối hợp nhằm giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc của các cơ sở khám chữa bệnh là thành viên hiệp hội, đảm bảo quyền lợi chính đáng của các thành viên hiệp hội và của người bệnh BHYT.
BHXH Việt Nam cũng đã rà soát một cách chặt chẽ, giao kế hoạch chi cho các tỉnh. Các tỉnh giao lại cho từng cơ sở khám chữa bệnh. Cuối năm, nếu địa phương thực hiện vượt kế hoạch này, thì sẽ có tờ giải trình, nếu lý do khách quan sẽ xin ý kiến Chính phủ sử dụng ngân sách bù đắp. Ông Đào Cảnh Tuất, BV Vạn Phúc (Bình Dương), đề xuất có đơn vị thẩm định năng lực các cán bộ giám định của BHYT, vì hiện nay, năng lực của các giám định viên còn hạn chế, chưa hiểu rõ nhiều vấn đề chuyên môn trong quá trình khám chữa bệnh, khó tìm thấy tiếng nói chung nên BV thường bị xuất toán. Về vấn đề này, ông Nguyễn Minh Thảo tiếp thu và khẳng định: “Không có sự phân biệt giữa cơ sở y tế công lập và ngoài công lập. Tuy nhiên, các cơ sở tư nhân tiếp cận với các văn bản pháp luật chưa kịp thời. Vì vậy, chúng tôi sẽ phối hợp chặt chẽ với các hiệp hội để phổ biến, cập nhật cho các cơ sở này thực hiện tốt”.
Thanh Nam