Sơn La là tỉnh miền núi, đời sống của đồng bào các dân tộc còn nhiều khó khăn. Trước đây, khi ốm đau, bệnh tật người dân ít chú trọng đến việc chăm sóc sức khỏe vì không đủ khả năng thanh toán chi phí khám chữa bệnh. Những năm gần đây, nhờ việc triển khai cấp phát thẻ bảo hiểm y tế miễn phí và mở rộng diện bao phủ bảo hiểm y tế đã giảm bớt gánh nặng chi phí cho người dân mỗi khi phải vào viện.
62 tuổi nhưng ông Nguyễn Văn Lập ở thành phố Sơn La đã nghỉ mất sức hơn 20 năm. Không những thế ông còn mắc các bệnh mãn tính gần 17 năm nay. Vì thế, mỗi năm ông phải vào Bệnh viện đa khoa tỉnh Sơn La để khám, điều trị từ 2 – 3 đợt, mỗi đợt chi phí hơn 20 triệu đồng. Đây là khoản tiền rất lớn, nhất là đối với người không còn khả năng lao động như ông. Nhưng nhờ có bảo hiểm y tế, chi phí đã không còn là mối lo đối với gia đình ông. Ông Nguyễn Văn Lập bày tỏ, nếu không có bảo hiểm y tế sẽ rất khó khăn trong việc chữa bệnh. Không những là bệnh hiểm nghèo mà những bệnh đơn giản cũng khó vì giá cả leo thang, dịch vụ khám chữa bệnh cũng thay đổi.
Đối với đồng bào dân tộc ở vùng sâu, vùng xa ở tỉnh Sơn La do kinh tế khó khăn nên mỗi khi ốm đau họ thường rất lo lắng bởi chi phí khám chữa bệnh luôn là gánh nặng . Nhờ có bảo hiểm y tế, họ đã yên tâm để đến các bệnh viện điều trị. Anh Quàng Văn Toản, xã Bon Phặng, huyện Thuận Châu chia sẻ, anh vào viện vì xuất huyết tiêu hóa, do mất máu quá nhiều nên phải truyền tới 10 túi máu. Nhờ có bảo hiểm y tế anh được giảm chi phí nằm viện và thuốc điều trị.
Bệnh viện đa khoa tỉnh Sơn La mỗi ngày tiếp nhận hơn 400 bệnh nhân đến khám ngoại trú và điều trị cho gần 580 bệnh nhân nội trú. Với lượng bệnh nhân đông như vậy và hầu hết đều khám, chữa bệnh theo diện có thẻ bảo hiểm y tế nên bệnh viện đã có nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho nhân dân. Bà Mai Lan Hương - Phó Giám đốc Bệnh viện đa khoa tỉnh Sơn La cho biết, bệnh viện luôn kịp thời giải quyết các vướng mắc trong khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, đảm bảo người bệnh được khám, điều trị theo đúng chế độ. Bệnh viện còn đầu tư nâng cấp, sửa chữa cơ sở hạ tầng, cải tiến quy trình khám bệnh; đồng thời, quan tâm nâng cao tinh thần, thái độ phục vụ của nhân viên y tế với bệnh nhân.
Theo Bảo hiểm xã hội tỉnh Sơn La, trong 5 tháng đầu năm 2018, Bảo hiểm xã hội tỉnh Sơn La đã thực hiện giám định cho trên 434.000 lượt bệnh nhân với chi phí gần 323 tỷ đồng. Người dân khi đi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế được hưởng nhiều quyền lợi như được thanh toán chi phí khám bệnh, giường bệnh; dịch vụ kỹ thuật thông thường gồm xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh… Ngoài ra, tùy từng đối tượng tham gia sẽ được chi trả từ 80% - 100% chi phí khám chữa bệnh trong chế độ bảo hiểm y tế. Đặc biệt, từ ngày 1/6/2016, tại tỉnh Sơn La đã áp dụng mở thông tuyến xã và tuyến huyện, tức là người bệnh có thể đi khám chữa bệnh ban đầu ở bất kỳ cơ sở y tế tuyến xã, tuyến huyện nào trong tỉnh. Riêng đối tượng là người dân tộc thiểu số, người thuộc hộ gia đình nghèo tham gia bảo hiểm y tế đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn sẽ được mở thông tuyến khám chữa bệnh từ xã lên đến Trung ương.
Những lợi ích của bảo hiểm y tế mang lại thiết thực như vậy tuy nhiên hiện nay Sơn La còn hơn 50.100 người chưa tham gia bảo hiểm y tế. Nguyên nhân là do địa bàn miền núi, kinh tế chưa phát triển, giao thông đi lại khó khăn nên ảnh hưởng rất lớn đến việc mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm y tế. Không những thế, người tham gia bảo hiểm y tế đa số thuộc đối tượng được ngân sách Nhà nước hỗ trợ nên dẫn đến tâm lý ỷ lại. Vì vậy, khi các xã chuyển sang vùng 1, đạt chuẩn nông thôn mới người dân không được Nhà nước hỗ trợ tham gia bảo hiểm y tế nữa thì việc vận động họ tiếp tục tham gia gặp rất nhiều khó khăn. Ngoài ra, trình độ dân trí so với mặt bằng chung cả nước còn hạn chế, người dân chưa lường trước được những rủi ro khi ốm đau, bệnh tật phải vào bệnh viện mà không có thẻ bảo hiểm y tế; đời sống kinh tế chưa phát triển, thu nhập của người dân còn thấp dẫn tới những khó khăn khi tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình hay đóng tiền bảo hiểm y tế học sinh cho con.
Trước những thực trạng này, Bảo hiểm xã hội tỉnh Sơn La đã triển khai nhiều giải pháp nhằm tăng nhanh và bền vững người tham gia bảo hiểm y tế, phấn đấu đến cuối năm 2018 đạt tỷ lệ bao phủ là 95,5% dân số. Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh Sơn La Thiều Quang Ngãi cho biết, tính đến hết tháng 6/2018, toàn tỉnh Sơn La có hơn 1.168.000 người tham gia bảo hiểm y tế, đạt tỷ lệ bao phủ gần 95%. Ngành tăng cường hoạt động tuyên truyền tới cơ sở, các tổ, bản với những nội dung ngắn gọn, thiết thực như: Khi vào viện nếu không có thẻ bảo hiểm y tế thì gánh nặng viện phí sẽ tăng lên; minh chứng những trường hợp phải trả viện phí với số tiền lớn nhưng nhờ có thẻ bảo hiểm y tế nên đã được giảm trừ phần lớn. Cùng với đó, Bảo hiểm xã hội tỉnh Sơn La tiếp tục mở rộng hệ thống đại lý đến tận các xã, bản; thực hiện cải cách thủ tục hành chính, phối hợp với ngành y tế nâng cao chất lượng phục vụ trong công tác khám chữa bệnh, đảm bảo quyền lợi của người có thẻ bảo hiểm y tế.
Thúy Nga