Tại trường phổ thông dân tộc nội trú THCS xã Đăk Sao (huyện Tu Mơ Rông), năm 2013 trở về trước, trường được phụ huynh hỗ trợ hệ thống ống dẫn tự chế đưa nước suối từ đầu nguồn về, để ăn uống cũng như vệ sinh cá nhân. Hệ thống nhà vệ sinh sử dụng chung toàn trường với 1 phòng có 2 bệ xí, không đáp ứng nhu cầu sử dụng cho gần 300 con người. Năm 2014, các công trình trên xuống cấp nghiêm trọng, nhà trường phải huy động phụ huynh dựng tạm nhà vệ sinh bằng vách ván lợp tôn cho học sinh sử dụng. Còn nguồn nước sử dụng của trường gần như thiếu quanh năm, do hệ thống ống nhựa dẫn nước bị mục nát, thất thoát nguồn nước đưa về. Điều này ảnh hưởng không ít đến mỹ quan, vệ sinh môi trường học đường.

Một khu nhà vệ sinh - nước sạch trường học mới được xây dựng

Trước các khó khăn trên, năm học 2016 - 2017, UBND huyện Tu Mơ Rông và ngành GD&ĐT tỉnh Kon Tum quan tâm đầu tư 1 công trình giếng khoan. Tiếp đến năm 2018, trường được đầu tư thêm 2 công trình nhà vệ sinh, bao gồm dãy nhà vệ sinh có bệ xí dành cho học sinh nam, nữ và khu vực phòng vệ sinh riêng của các thầy giáo, cô giáo.

Mấy năm trước, học sinh lẫn giáo viên ở 10 điểm trường của Trường Tiểu học Ngọc Linh (huyện Đăk Glei) cũng thiếu nhà vệ sinh. Cô Nguyễn Thị Thêu – Hiệu trưởng Trường Tiểu học Ngọc Linh nhớ lại, lúc đó (năm 2015), tính riêng điểm trường trung tâm có 1 nhà vệ sinh, nhưng qua thời gian đã bị hỏng, không sử dụng được; 9 điểm trường lẻ ở các thôn đều không có nhà vệ sinh.

“Không có nhà vệ sinh gây ảnh hưởng rất lớn đối với giáo viên, học sinh. Nhất là vào mùa mưa, các điểm trường làng, học sinh phải chạy về nhà lúc muốn đi vệ sinh. Điểm trường chính, nhà trường không mở cửa nhà vệ sinh do hư hỏng nặng, các em phải đi vệ sinh... ở vườn cà phê hoặc khu đất phía sau trường học, một số em còn phải chạy về nhà. Việc này ảnh hưởng không nhỏ tới môi trường, cũng như thói quen giáo dục các em về giữ gìn vệ sinh chung” - cô Thêu nói.

Từ cuối năm 2017 đến hè 2018, nhà trường đã được các cấp quan tâm, đầu tư xây dựng mới 9 công trình nhà vệ sinh và hệ thống nước sạch, phục vụ cô trò ở từng điểm trường tại làng. Riêng điểm trường chính có 1 công trình nhà vệ sinh với 2 dãy bệ xí dành riêng cho học sinh nam, nữ  và 1 công trình nhà vệ sinh dành cho giáo viên.

Nói về đầu tư hệ thống nhà vệ sinh, nước sạch ở trường học trên địa bàn xã, ông A Hòa - Chủ tịch UBND xã Đăk Sao (huyện Tu Mơ Rông) nhận xét, hai năm trở lại đây, các cấp quan tâm đầu tư nguồn vốn xây mới, cải thiện nhà vệ sinh, nước sạch nhằm đảm bảo phục vụ cho học sinh khi đến trường. 3 trường học bậc mầm non, tiểu học và THCS trên địa bàn xã đã được đầu tư 8 công trình liên quan. Nhờ đó, đã giải quyết cơ bản nhu cầu thiếu nước sinh hoạt, vệ sinh cho gần 800 giáo viên và học sinh ở các điểm trường chính, cũng như điểm trường lẻ.

Cuối năm 2017, theo báo cáo của Sở GD&ĐT, toàn tỉnh có 625 nhà vệ sinh tạm bợ, bán kiên cố trong tổng số 1.167 nhà vệ sinh ở 413 trường học. Không ít các công trình vệ sinh trường học được cho là kiên cố nhưng đã sử dụng 7 - 10 năm nên nhiều hạng mục hư hỏng.

Trước thực tế trên, UBND tỉnh đã quan tâm, phân bổ kinh phí và lồng ghép nhiều chương trình dành hơn 110,2 tỷ đồng để đầu tư xây dựng mới, cải thiện tình trạng thiếu nhà vệ sinh, công trình nước sạch ở các trường học. Đến nay, nhiều trường học đã có công trình vệ sinh, nước sạch được xây dựng mới, đưa vào sử dụng năm học mới này.

Năm học 2019-2020, toàn huyện Tu Mơ Rông có 34 trường, trong đó, có 11 trường mầm non, 11 trường tiểu học và 12 trường THCS với khoảng 7.700 học sinh từ bậc mầm non đến THCS được chia thành 345 lớp ở cả 3 bậc học.

UBND tỉnh và ngành Giáo dục - đào tạo huyện Tu Mơ Rông đã quan tâm đầu tư sửa chữa 6 phòng học, làm mới 66 công trình vệ sinh và 52 công trình nước sinh hoạt cho các điểm trường trên địa bàn huyện với tổng kinh phí hơn 10 tỷ đồng. Ngoài ra, cũng bố trí hàng tỷ đồng tăng cường cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị dạy học và mua sắm trang bị hệ thống nước sạch phục vụ cho năm học. Đến nay, toàn huyện có tổng số gần 500 phòng học kiên cố, 153 nhà công vụ, 65 nhà bán trú, 80 công trình vệ sinh cố định, 15 giếng khoan, 36 giếng đào, 27 công trình nước chảy…

Năm học mới này, các em đã phấn khởi đến trường.

Hồng Loan